หม้อฮ่อมไม้สัก ถิ่นรักพระลอ ช่อแฮศรีเมือง
ลือเลื่องแพะเมืองผี คนแพร่นี้น้ำใจงาม
ประวัติ
เมืองแพร่ สร้างขึ้นประมาณพุทธศตวรรษที่ ๑๒ มีชื่อเรียกกันหลายชื่อ คือ “พลนคร เมืองพล เมืองแพล” ในสมัยขอมเรืองอำนาจ ระหว่างปี พ.ศ.๔๗๐-๑๕๖๐ พระนางจามเทวีเข้าครอบครองแคว้นล้านนา ได้เปลี่ยนชื่อเป็น “โกศัยนคร” หรือ “เวียงโกศัย” ซึ่งแปลว่า ผ้าแพร นับแต่นั้นมาก็มีเจ้าผู้ครองนครสืบต่อกันมาโดยตลอด จนถึงสมัยรัชกาลที่ ๕ แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ จึงได้มีการเปลี่ยนแปลงทางการปกครอง โดยเจ้าพิริยะชัยเทพวงศ์ (เจ้าผู้ครองนครแพร่องค์ที่ ๑๘) เป็นเจ้าหลวงกำกับด้วยข้าหลวงซึ่งพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าได้โปรดเกล้าฯให้พระยาไชยบูรณ์ข้าหลวงคนแรก ต่อมาในปี พ.ศ.๒๔๔๕ พวกเงี้ยวได้ก่อการกบฏขึ้น โดยึดสถานีตำรวจ ศาลากลางจังหวัด ปล้นเงินคลัง และปล่อยนักโทษออกจากคุก พระยาไชยบูรณ์ถูกพวกเงี้ยว จับตัวและบังคับให้ยกเมืองให้ แต่พระยาไชยบูรณ์ไม่ยินยอมจึงถูกจับประหารชีวิต เมื่อความทราบถึงในหลวงรัชกาลที่ ๕ จึงโปรดเกล้าฯ ให้เจ้าพระยาสุรศักดิ์มนตรีนำทัพหลวงเข้าปราบปรามพวกเงี้ยวจนราบคาบ เจ้าพิริยะชัยเทพวงศ์ เกรงพระราชอาญาจึงลี้ภัยไปอยู่ที่เมืองหลวงพระบางและถึงแก่พิราลัยลงในปี พ.ศ.๒๔๕๒ นับแต่นั้นมาก็ไม่มีเจ้าผู้ครองนครแพร่อีกเลย
การเดินทาง
รถยนต์ จังหวัดแพร่อยู่ห่างจากกรุงเทพฯ ประมาณ ๕๕๕ กิโลเมตร ใช้เส้นทางหลวงหมายเลข ๑ แล้วแยกเข้าทางหลวงหมายเลข ๑๑ ที่อำเภอตากฟ้า จังหวัดนครสวรรค์ ผ่านจังหวัดพิจิตร พิษณุโลก อุตรดิตถ์ และเข้าสู่ตัวจังหวัดแพร่
รถไฟการรถไฟแห่งประเทศไทย มีบริการรถไฟจากกรุงเทพฯไปยังอ.เด่นชัยทุกวัน จากนั้นต้องต่อรถประจำทางเข้าตัวเมืองแพร่ ซึ่งอยู่ห่างจากเด่นชัยประมาณ๒๐ กิโลเมตร สอบถามรายละเอียดได้ที่ การรถไฟแห่งประเทศไทย โทร. 1690, 02-223-7010 , 02-223-7020
รถโดยสารประจำทาง บริษัท ขนส่ง จำกัด มีรถโดยสารประจำทางทั้งรถธรรมดา และปรับอากาศบริการ ทุกวัน สอบถามรายละเอียดได้ที่สถานีเดินรถสายเหนือ หมอชิต 2 โทร. 02-936-2852-66บริษัทขนส่ง จำกัดจังหวัดแพร่ โทร. 054-511276 website: www.transport.co.th
สำหรับบริษัทเดินรถเอกชนที่วิ่งบริการไปจังหวัดแพร่ ได้แก่ บริษัท เชิดชัยทัวร์ โทร. 02-936-0199 บริษัท แพร่ทัวร์ โทร. 02-936-3720สาขาแพร่โทร. 054-511-392 และ บริษัท สมบัติ ทัวร์ โทร. 02-936-2496 , 02-936-2498สาขาแพร่ โทร. 054-511-421
จากตัวจังหวัดแพร่มีรถประจำทางไปยังจังหวัดต่างๆ เช่น เชียงราย นครสวรรค์ นครราชสีมา ขอนแก่น นครพนม ระยอง เป็นต้น สอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ สถานีเดินรถโดยสารประจำทางจังหวัดแพร่ ถนนยันตรกิจโกศล โทร. 054-511-800
เครื่องบิน สายการบิน แอร์อันดามัน มีบริการเที่ยวระหว่าง กรุงเทพฯ และแพร่ ทุกวัน สอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ โทร. 02-229-9500หรือ www.airandaman.com
สถานที่น่าสนใจ
อำเภอเมือง
ตัวเมืองแพร่นั้นมีขนาดเล็กทำให้วัดวาอารามและแหล่งท่องเที่ยวแต่ละแห่งไม่ห่างไกลกันมากนัก ถนนสายใหญ่มีไม่มากนัก ฉะนั้นผู้ที่ชื่นชอบการปั่นจักรยานไม่ควรพลาดที่จะมาท่องเที่ยวเมืองนี้
วัดหลวง ตั้งอยู่ที่ถนนคำลือ ซอย ๑ ตำบลในเวียง เป็นวัดเก่าแก่คู่บ้านคู่เมืองของจังหวัดสร้างขึ้นพร้อมกับการสร้างเมืองแพร่ หรือกล่าวอีกอย่างว่าเป็นวัดแรกของจังหวัดแพร่ วัดนี้ได้รับการบูรณะซ่อมแซมหลายยุคหลายสมัย สิ่งที่น่าสนใจภายในวัดได้แก่ วิหารหลวงพลนคร วิหารเก่าแก่สร้างพร้อมกับการสร้างเมืองแพร่ ภายในประดิษฐานพระเจ้าแสนหลวง พระธาตุหลวงไชยช้างค้ำ พระเจดีย์ศิลปะเชียงแสนประดิษฐานพระธาตุที่นำมาจากเมืองหงสาวดี พิพิธภัณฑ์เมืองแพร่ เป็นสถานที่รวบรวมพระพุทธรูปเก่าแก่หลายองค์ที่มีอายุเกือบ ๕๐๐ ปี และโบราณวัตถุต่าง ๆ ของเมืองแพร่ นอกจากนี้ยังมี คุ้มพระลอ ซึ่งเป็นการจัดแสดงตัวอย่างบ้านแบบล้านนาโบราณ หอวัฒนธรรม จังหวัดแพร่ สร้างด้วยไม้สักทอง อายุ ๒๐๐ ปี เป็นที่เก็บรวบรวมศิลปวัฒนธรรมพื้นบ้าน
วัดพระธาตุช่อแฮ อยู่ที่ตำบลช่อแฮ ห่างจากตัวเมืองแพร่ไปตามถนนช่อแฮ ประมาณ ๙ กิโลเมตร (เส้นทางหลวงหมายเลข ๑๐๒๒) เป็นปูชนียสถานอันศักดิ์สิทธิ์คู่บ้านคู่เมืองแพร่ ตามตำนานกล่าวว่าสร้างขึ้นเมื่อ พ.ศ. ๑๘๗๙-๑๘๘๑ ในสมัยพระมหาธรรมราชาธิราช (ลิไท) โดยขุนลัวะอ้ายก๊อม พระธาตุช่อแฮเป็นเจดีย์ที่ประดิษฐานพระเกศาธาตุ และพระบรมสารีริกธาตุพระศอกซ้ายของพระพุทธเจ้า เป็นเจดีย์ทรงแปดเหลี่ยม ย่อมุมไม้สิบสอง ศิลปะเชียงแสน สูง ๓๓ เมตร ฐานสี่เหลี่ยมกว้างด้านละ ๑๑ เมตร สร้างด้วยอิฐโบกปูนหุ้มด้วยแผ่นทองเหลืองลงรักปิดทอง สำหรับชื่อพระธาตุช่อแฮนั้น บ้างว่าได้มาจากชื่อผ้าแพรชั้นดีซึ่งทอจากสิบสองปันนา และชาวบ้านนำมาผูกบูชาพระธาตุ บ้างก็ว่ามาจากผ้าแพรที่ขุนลัวะอ้ายก๊อมนำมาถวาย ทุกปีจะมีงานนมัสการพระธาตุในวันขึ้น ๙ ค่ำ- ขึ้น ๑๕ ค่ำ เดือน ๔ (ประมาณเดือนมีนาคม) ของทุกปี
วัดพระธาตุจอมแจ้ง อยู่ในท้องที่ตำบลช่อแฮ เลยพระธาตุช่อแฮไป ๑ กิโลเมตร ห่างจากตัวจังหวัดราว ๑๐ กิโลเมตร สร้างเมื่อ พ.ศ. ๑๓๓๑ ไม่ปรากฏชื่อผู้สร้าง องค์พระธาตุจอมแจ้งสีทอง สูง ๒๙ เมตร ฐานกว้าง ๑๐ เมตร ตามตำนานเล่าว่าพระพุทธองค์เสด็จถึงสถานที่นี้จวนสว่างพอดี จึงเรียกว่าพระธาตุจวนแจ้ง ต่อมาเพี้ยนเป็นจอมแจ้ง เชื่อกันว่าสถานที่แห่งนี้เป็นที่บรรจุพระเกศาของพระพุทธเจ้า บริเวณพระธาตุผู้หญิงห้ามเข้า ที่นี่มีศาลาเรียกว่าพิพิธภัณฑ์ตำบลป่าแดง หรือพิพิธภัณฑ์ของจังหวัด รวบรวมสิ่งของโบราณที่หาดูได้ยาก
คุ้มเจ้าหลวง อยู่ที่ถนนคุ้มเดิม ปัจจุบันคือจวนผู้ว่าราชการจังหวัดแพร่ สร้างขึ้นในปี พ.ศ. ๒๔๓๕ โดยเจ้าหลวงพิริยะชัยเทพวงศ์ คุ้มแห่งนี้เป็นอาคารโอ่โถง มีประตู หน้าต่างทั้งหมด ๗๒ บาน งดงามด้วยลวดลายฉลุไม้อยู่ด้านบนปั้นลม และชายคาน้ำ รอบตัวอาคารประดับด้วยลวดลายไม้แกะฉลุ ตัวอาคารสร้างด้วยอิฐถือปูนทั้ง ๒ ชั้น ไม่มีการฝังเสาเข็มแต่ใช้ไม้ซุงท่อนเป็นไม้เนื้อแข็ง เช่น ไม้ประดู่รองรับฐานเสาทั้งหลัง ห้องกลางเป็นห้องทึบแสงสว่างส่องเข้าไปไม่ได้ ใช้เป็นที่คุมขังทาส บริวารที่ทำผิดร้ายแรง ส่วนห้องทางปีกซ้าย และขวามีช่องพอให้แสงส่องเข้าไปได้บ้าง ใช้เป็นที่คุมขังผู้มีความผิดขั้นลหุโทษ
คุ้มเจ้าหลวงเคยใช้เป็นที่ประทับแรมของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว และสมเด็จพระนางเจ้าพระบรมราชินีนาถ เมื่อคราวที่เสด็จมาเยี่ยมเยียนราษฎรจังหวัดแพร่ ในระหว่างวันที่ ๑๕–๑๗ มีนาคม ๒๕๐๑ และได้รับพระราชทานรางวัลจากสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาสยามบรมราชกุมารีให้เป็นสถาปัตยกรรมดีเด่นประเภทอาคารสถาบัน และสาธารณะ ประจำปี ๒๕๔๐ เปิดให้นักท่องเที่ยวเข้าชมโดยต้องทำหนังสือขออนุญาตเข้าชมล่วงหน้า ถึงผู้ว่าราชการจังหวัดแพร่ หรือติดต่อทางโทรศัพท์แจ้งล่วงหน้าได้ที่ สำนักงานจังหวัดแพร่ โทร. ๐ ๕๔๕๑ ๑๔๑๑
นอกจากนี้ ยังมีสถานที่ท่องเที่ยวอื่นๆในอุทยาน ได้แก่ แก่งหลวงและถ้ำเอราวัณ ซึ่งอยู่ที่ตำบลบ้านปิน อำเภอลองทางอุทยานมีบริการบ้านพัก ๒ หลัง สอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ ศูนย์ข่าวอุทยานฯ จังหวัดแพร่ โทร. ๐ ๕๔๕๒ ๒๐๙๗
วัดพระธาตุศรีดอนคำ หรือที่ชาวบ้านเรียกว่า “วัดห้วยอ้อ” อยู่เลยที่ว่าการอำเภอลองไปเล็กน้อย ห่างจากตัวเมืองแพร่ ๔๕ กิโลเมตร ตามทางหลวงหมายเลข ๑๐๒๓ เป็นพระธาตุเก่าแก่ขนาดใหญ่ ภายในบรรจุพระบรมสารีริกธาตุของพระพุทธเจ้า สร้างขึ้นเมื่อประมาณ พ.ศ. ๑๐๗๘ คราวพระนางจามเทวีเสด็จจากเมืองละโว้ไปเมืองหริภุญชัย พระธาตุแห่งนี้ได้รับการบูรณะหลายครั้ง ปัจจุบันมีฐานเป็นปูน ส่วนบนประดับด้วยแผ่นโลหะสีทอง นอกจากนี้ยังเป็นแหล่งรวบรวมตำนานพระพุทธรูป และมีพระพุทธรูปศิลปะพม่า ที่ทำจากไม้เรียกว่า “พระเจ้าพร้าโต้” ตลอดจนคัมภีร์ต่าง ๆ ซึ่งเก็บไว้ในหอไตร ของวัด
หมู่บ้านทอผ้าตีนจก อยู่ระหว่างเส้นทางอำเภอลอง ทางหลวงหมายเลข ๑๐๒๓ ผ้าตีนจกของอำเภอลองเป็นงานฝีมือที่มีลวดลายเป็นเอกลักษณ์ของตัวเอง มีความประณีตสวยงาม ทอด้วยผ้าไหม และผ้าฝ้าย โดยเน้นสีดำแดงเป็นที่รู้จักกันอย่างแพร่หลาย มีแหล่งผลิตอยู่ที่บ้านนาตุ้ม บ้านหัวทุ่ง บ้านนามน บ้านแม่แขม
สวนป่าผาลายคำ อยู่ใกล้กับหน่วยจัดการป่าไม้แม่ต้าในเส้นทางหลวง ๑๐๒๓ เลี้ยวขวาเข้าที่บ้านเกี๋ยงผา อีกประมาณ ๓ กิโลเมตร เป็นสวนป่าที่มีทัศนียภาพสวยงามด้วยป่าไม้ ถ้ำ ขุนเขา และสวนสมุนไพรมากมาย โดยเฉพาะจัดให้มีกิจกรรมนั่งช้างเพื่อชมธรรมชาติโดยรอบอีกด้วย
อำเภอวังชิ้น
อุทยานแห่งชาติเวียงโกศัย มีพื้นที่ครอบคลุมท้องที่อำเภอลอง อำเภอวังชิ้น จังหวัดแพร่ และอำเภอเถิน อำเภอสบปราบ อำเภอแม่ทะ จังหวัดลำปาง มีเนื้อที่ทั้งสิ้น ๒๕๖,๒๕๐ ไร่ ประกาศเป็นอุทยานแห่งชาติ เมื่อวันที่ ๙ ตุลาคม ๒๕๒๔ ลักษณะภูมิประเทศเป็นภูเขาสูงชันสลับซับซ้อน ปกคลุมด้วยป่าดงดิบเขา ป่าเบญจพรรณ และป่าเต็งรัง ตามยอดเขาสูงมีป่าสน และทุ่งหญ้า เป็นแหล่งกำเนิดของต้นน้ำ และลำห้วยหลายสาย เช่น แม่เกิ้ง แม่จอก แม่สิน มีสัตว์ป่าหลายชนิด เช่น หมูป่า ไก่ป่า หมี อีเห็น เสือโคร่ง เลียงผา และนกชนิดต่าง ๆ จุดเด่นของที่นี่คือ มีดงตะเคียนทองอายุ ๑๐๐ กว่าปีที่มีขนาด ๓-๔ คนโอบ อยู่ห่างจากที่ทำการ ๑๕ กิโลเมตร โดยใช้ทางเดินเท้า
สถานที่น่าสนใจภายในอุทยานฯ ได้แก่
อำเภอสอง
พระธาตุพระลอ อยู่ที่ตำบลบ้านกลาง ตามเส้นทางหลวงหมายเลข ๑๑๕๔ กม.ที่ ๕๔ ห่างจากอำเภอสองประมาณ ๓ กิโลเมตร เป็นพระธาตุเก่าแก่อายุกว่า ๔๐๐ ปี สร้างขึ้นเป็นอนุสรณ์เพื่อระลึกถึงความรักอมตะของพระลอแห่งนครแมนสรวง และพระเพื่อน-พระแพงแห่งเมืองสรอง เป็นต้นกำเนิดของวรรณคดีเรื่องลิลิตพระลอซึ่งจัดว่าเก่าแก่ที่สุด สันนิษฐานว่าน่าจะแต่งขึ้นในสมัยกรุงศรีอยุธยาตอนต้น บทประพันธ์ลิลิตพระลอได้รับการยกย่องว่าเป็นยอดลิลิตบทหนึ่งเพราะบรรยายได้อย่างไพเราะ คื
เสียงลือเสียงเล่าอ้าง อันใดพี่เอย
เสียงย่อมยอยศใคร ทั่วหล้า
สองเขือพี่หลับใหล ลืมตื่นฤาพี่
สองพี่คิดเองอ้า อย่าได้ถามเผือ
อุทยานลิลิตพระลอ ตั้งอยู่ที่ตำบลบ้านกลาง ในเส้นทางไปพระธาตุพระลอ สันนิษฐานว่าบริเวณนี้เคยเป็นเมือง
สรองมาก่อนเพราะยังปรากฏเนินดินเป็นแนวกำแพงให้เห็น มีแม่น้ำกาหลงไหลผ่าน ปัจจุบันแม่น้ำนี้ได้ตื้นเขินไปแล้วจนเกือบไม่เหลือสภาพเดิม
พิพิธภัณฑ์เงินตราสยามเวียงสรอง อยู่บนเส้นทางหลวงหมายเลข ๑๐๓ ตรงหลักกิโลเมตรที่ ๑๔ ห่างจากตัวเมืองแพร่ประมาณ ๓๙ กิโลเมตร มีพื้นที่กว่า ๑๐ ไร่ เป็นอาคารทรงไทยประยุกต์ของครอบครัวอุปวรรณ ที่เก็บรวบรวมเงินตรา และเหรียญกษาปณ์ต่าง ๆ ที่หายากของไทยตลอดจนเงินสกุลอื่น ๆ ตั้งแต่สมัยทวารวดี ศรีวิชัย สุโขทัย อยุธยา และรัตนโกสินทร์ จนถึงปัจจุบันไว้มากมาย นอกจากนี้ยังมีสิ่งของเครื่องใช้วัตถุโบราณ เช่น ถ้วยชามสังคโลก และเอกสารต่าง ๆ ในสมัยรัชกาลที่ ๕ จัดแสดงเพื่อให้นักท่องเที่ยว และประชาชนทั่วไปได้เข้าชมทุกวัน ตั้งแต่เวลา ๐๘.๓๐–๑๗.๓๐ น. อัตรา หากเข้าชมเป็นหมู่คณะสามารถสอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ โทร. ๐ ๕๔๖๓ ๔๒๓๗, ๐ ๕๔๖๓ ๔๓๙๕
อุทยานแห่งชาติแม่ยม มีพื้นที่ทั้งสิ้น ๒๘๔,๒๑๘ ไร่ ครอบคลุมท้องที่อำเภอสอง จังหวัดแพร่ และอำเภองาว จังหวัดลำปาง ประกาศเป็นอุทยานแห่งชาติเมื่อวันที่ ๑ มีนาคม ๒๕๒๙ ลักษณะภูมิประเทศเป็นเทือกเขาสูงสองฝั่งแม่น้ำยม พื้นที่ส่วนใหญ่เป็นป่าเบญจพรรณ อุทยานแห่งชาติแม่ยมนี้มีแม่น้ำยมไหลผ่านเป็นความยาว ๔๓ กิโลเมตร และมีน้ำตลอดปี
แก่งเสือเต้น อยู่หน้าที่ทำการอุทยานฯ เป็นเกาะแก่งธรรมชาติในแม่น้ำยม มีความยาวประมาณ ๒ กิโลเมตร ชื่อของแก่งเสือเต้นนี้มีความเป็นมาจากลักษณะธรรมชาติของหินก้อนหนึ่งในแก่งนี้ ซึ่งมีลักษณะรอยเท้าเสือปรากฏอยู่ บริเวณแก่งเสือเต้นมีหาดทรายอยู่ทั่วไป เหมาะแก่การกางเต็นท์เพื่อสัมผัสธรรมชาติที่งดงาม โดยนักท่องเที่ยวจะต้องนำเต็นท์มาเอง เสียค่าพื้นที่คนละ ๕๐ บาท/คืน และที่แก่งเสือเต้นนี้มีกิจกรรมที่น่าสนใจ ได้แก่ การล่องแก่ง ซึ่งนักท่องเที่ยวจะต้องนำอุปกรณ์การล่องแก่งมาเอง สอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ ศูนย์ข่าวอุทยานจังหวัดแพร่ โทร. ๐ ๕๔๕๒ ๒๐๙๗
จุดชมวิวเหมืองแร่แบไรต์เก่า อยู่ห่างจากที่ทำการอุทยานฯ ประมาณ ๙ กิโลเมตร เป็นจุดชมวิวทิวทัศน์ ชมความงามของป่าดงสักงามทางทิศตะวันตก และสามารถชมได้ทั้งพระอาทิตย์ขึ้นและตก ในฤดูหนาวจะมองเห็นทะเลหมอกจากบริเวณนี้ได้ด้วย ที่บริเวณจุดชมวิวนี้เคยเป็นเหมืองแร่แบไรต์เก่า อยู่สูงจากระดับน้ำทะเลประมาณ ๕๐๐ เมตร
เทศกาล และงานประเพณี
งานประเพณีนมัสการพระธาตุช่อแฮเมืองแพร่แห่ตุงหลวง จัดขึ้นระหว่างวันขึ้น ๙-๑๕ ค่ำ เดือนสี่ มีการแห่ผ้าขึ้นไปห่มองค์พระธาตุ มีขบวนแห่แบบล้านนา โดยผู้ร่วมงานทุกคนจะแต่งกายแบบพื้นเมืองล้านนา มีมหรสพสมโภชทุกคืน รุ่งเช้าวันขึ้น ๑๕ ค่ำ จะมีการทำบุญตักบาตร กลางคืนมีการเวียนเทียนรอบองค์พระธาตุ และพระวิหาร
งานแอ่วสงกรานต์น้ำใจเมืองแป้ นุ่งม่อฮ่อมแต๊งามตา จัดงานบริเวณศูนย์หัตถกรรมเวียงโกศัย ระหว่างวันที่ ๑๓-๑๗ เมษายน ของทุกปี ในงานจะมีการแต่งกายด้วยชุดม่อฮ่อมล้อมวงกินขันโตก และเล่นสงกรานต์กัน
งานเทศกาลลอยกระทง เผาเทียนเล่นไฟพะเนียงเวียงโกศัย จัดขึ้นในวันขึ้น ๑๕ ค่ำเดือน ๑๒ บริเวณท่าน้ำศรีชุม ภายในงานมีการจัดงานล้อมวงกินขันโตกแต่งกายด้วยชุดม่อฮ่อม
สินค้าพื้นเมือง และผลิตภัณฑ์ต่าง ๆ
เสื้อม่อฮ่อม (บ้านโฮ่ง) เป็นหัตถกรรมพื้นบ้านที่มีชื่อเสียงของจังหวัดแพร่ นับเป็นสินค้าที่มีคุณภาพจากแหล่งคุณภาพทั้งในด้านการทอ การย้อม ฝีมือการตัดเย็บ และได้รับความนิยมจากคนทั่วไป แหล่งผลิตใหญ่อยู่บริเวณบ้านทุ่งโฮ้ง ถนนยันตรกิจโกศล อำเภอเมือง ห่างจากตัวเมืองประมาณ ๔ กิโลเมตร ใช้เส้นทางหลวงหมายเลข ๑๐๑ ถนนสายแพร่-น่าน
ชุดกีฬาผ้าร่ม และเสื้อกันหนาว (บ้านร่องฟอง) ตัดเย็บประณีตออกแบบสีสันหลากสี มีราคาไม่แพง แหล่งผลิตอยู่ที่บ้านร่องฟอง อำเภอเมือง
หมู่บ้านโป่งศรี ตั้งอยู่ที่ตำบลถิ่น เส้นทางเดียวกับบ้านร่องฟอง เป็นหมู่บ้านซื้อขายแลกเปลี่ยนวัตถุเก่าเก็บ ทั้งที่เป็นของมีค่า และเครื่องใช้ในชีวิตประจำวันที่เป็นของเก่า เช่น เฟอร์นิเจอร์จากล้อเกวียน นอกจากนั้นยังจำหน่ายผลิตภัณฑ์เครื่องเงินโบราณ และมีโรงงานผลิตผ้าบาติกด้วย
ผ้าตีนจก หัตถกรรมพื้นบ้านที่มีความสวยงามมีรูปแบบการทอที่ประณีต มีลวดลายเป็นเอกลักษณ์เฉพาะตัว นอกจากนำมาตัดเย็บเป็นเสื้อผ้าแล้วปัจจุบันนิยมนำมาทำผลิตภัณฑ์เครื่องใช้ เช่น กระเป๋าถือ เครื่องประดับตกแต่งบ้าน แหล่งผลิตสำคัญอยู่ที่ อำเภอลอง อำเภอวังชิ้น และ อำเภอเด่นชัย
ผ้าบาติก ผลิตโดยการนำผ้าไหมชั้นดีมาเขียนลายระบายสีด้วยฝีมือของช่างผู้ชำนาญ ผืนผ้างดงามด้วยลวดลาย และสีสันอันกลมกลืน เป็นสินค้าที่มีความโดดเด่นน่าซื้อหา แหล่งผลิตอยู่ที่ตำบลเหมืองหม้อ อำเภอ
ผลิตภัณฑ์ผ้าด้นมือ งานหัตถกรรมที่เน้นฝีมือการประดิษฐ์ นำผ้ามาต่อกัน บุด้วยฟองน้ำ และด้นทับด้วยมือทั้งผืน ทำให้ลวดลายบนผ้านูนเด่นลวดลายแต่ละผืนจะไม่ซ้ำกัน ผลิตภัณฑ์จะมีทั้งผ้าปูโต๊ะ ผ้าคลุมเตียง ปลอกหมอน หรือแม้กระทั่งผืนผ้าที่ประดิษฐ์ขึ้นเพื่อใช้ประดับตกแต่งผนังอาคารบ้านเรือน แหล่งผลิตอยู่ที่บ้านป่าแดง อำเภอเมืองแพร่ และ อำเภอร้องกวาง
ผลิตภัณฑ์ที่ทำจากล้อเกวียน ตั้งอยู่ที่สวนไซทอง หมู่ ๑๐ ตำบลแม่จั๊วะ อำเภอเด่นชัย เป็นผลิตภัณฑ์ที่นำล้อเกวียนเก่ามาแปรรูปเป็นเฟอร์นิเจอร์ชนิดต่าง ๆ เช่น โคมไฟ ชิงช้า เก้าอี้สามขา โซฟาเกวียน ไม้ที่ใช้ทำได้แก่ ไม้สัก ไม้ประดู่ ไม้มะค่า และล้อเกวียนเก่าที่มีคุณภาพดี และนอกจากนั้นภายในสวนไซทองยังมีล้อเกวียนเก่า ไหหมักเมี่ยง (ชาวบ้านนำมาหมักไว้เพื่อเคี่ยว ทำให้ไม่ง่วง และขยันทำงาน) เครื่องใช้ไม้สอยที่ทำจากไม้ในอดีตที่สะสมรวบรวมไว้ เปิดให้เข้าชมทุกวันระหว่างเวลา ๐๘.๐๐-๑๖.๐๐ น. สอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ สวนไซทอง โทร. ๐ ๕๔๖๑ ๓๔๕๘
ผลิตภัณฑ์จักสานเถาวัลย์ โดยนำเอาเถาวัลย์มาประดิษฐ์สานเป็นเครื่องใช้ในครัวเรือน และของใช้ประดับบ้านเป็นที่นิยมอยู่ทั่วไป แหล่งผลิตอยู่ที่บ้านวังชิ้น
ผลิตภัณฑ์แปรรูปจากไม้ และหวาย (ตลาดหัวดง) เช่น เฟอร์นิเจอร์ และของใช้ในครัวเรือนต่าง ๆ มีแหล่งจำหน่ายอยู่บริเวณ ตลาดหัวดง อยู่ห่างจากตัวเมืองแพร่ไปทางทิศใต้ประมาณ ๙ กิโลเมตรถนนสายแพร่-สูงเม่น เส้นทางหลวงหมายเลข ๑๐๑
หัตถกรรมหุ่นไม้ แกะสลักเป็นรูปมังกร และรูปสัตว์ต่าง ๆ หลายรูปแบบ เหมาะสำหรับนำไปตกแต่งบ้านเรือนอย่างภูมิฐาน แหล่งผลิตอยู่ที่บ้านแม่ยางหลวง บ้านแม่ยางเปรี้ยว อำเภอร้องกวาง
ดอกไม้แห้งปรุงกลิ่น งานฝีมือพื้นบ้านที่นิยมในท้องตลาด โดยการนำดอกไม้มาตากแห้ง และอบกลิ่นหอมตามธรรมชาติ ใส่ในภาชนะสวยงาม เหมาะสำหรับตกแต่งบ้าน หรือมอบเป็นของที่ระลึก แหล่งผลิตอยู่ที่บ้านฝ้าย อำเภอมือง และ อำเภอวังชิ้น
ร้านสินค้าพื้นเมือง และของที่ระลึก
อำเภอเมือง
ขนมครกแม่หล่าย 73 ม. 2 ต. แม่หล่าย ถ. สายแพร่-ร้องกวาง ห่างจากตัวเมืองแพร่ 10 กิโลเมตร
บายศรีครีเอชั่น 124/5 ถ. ทุ่งโฮ้ง-ป่าแดง โทร. 522-494 , 524-509(เสื้อสำเร็จรูปจากผ้าไทย)
ภิรมย์หม้อห้อม 106/3 ถ. ยันตรกิจโกศล บ้านทุ่งโฮ้ง โทร. 623-496
ม่อฮ่อมแม่หนู 60 ถ. เจริญเมือง บ้านทุ่งโฮ้ง โทร. 522-772
มะขามแก้วแม่ขันทอง บ้านพระนอน
สุจินต์ หมูยอ ถ. เจริญเมือง
สุขใจหม้อห้อม 98/1 ม. 2 ต.ทุ่งโฮ้ง โทร. 623-237
หม้อห้อม 310/6 ม. 2 ต.ทุ่งโฮ้ง โทร. 533-472
อาเนียร 36 ถ. เจริญเมือง โทร. 522-038 (ม่อฮ่อม, ผ้าไทย)
อำเภอสูงเม่น
ประเสริฐเฟอร์นิเจอร์ 12/1 ม. 3 ถ.ยันตรกิจโกศล ต.ดอนมูล
อำเภอลอง
กาญจนาผ้าตีนจก 777 ม. 5 ต.บ้านปิน ถ.ลอง-แพร่
กลุ่มศิลปาชีพบ้านประนอม 46 หมู่ 2 ต.หัวทุ่ง ถ.ลอง-วังชิ้น โทร. 583-443 (ผ้าฝ้ายตีนจก)
โกมลผ้าโบราณ ตรงข้ามโรงเรียนลองวิทยา โทร. 581-532 (ผ้าไทย, เสื้อผ้าสำเร็จรูป)
บ้านวุธธิดา ๙๔ หมู่ ๒ บ้านนามน ต.หัวทุ่ง ถ.ลอง-วังชิ้น โทร. 581-342
อำเภอร้องกวาง
จันทร์สมผ้าทอ 191 หมู่ 5 บ้านบุญภาค ต.แม่ยางร้อง
อำเภอสอง
เครือข่ายกระดาษสา 2/1 ม.6 ถ.ลักษณาวดี ต.บ้านหนุน โทร.591-487
ร้านอาหาร
อำเภอเมือง
ขนมเส้น “ปั๋นใจ๋” 24/1-2 ถ.ราษฎร์ดำเนิน (ขนมจีน, ขนมหวาน, น้ำแข็งใส)
ฉัตรไชย 450 ม.2 ต.นาจักร ถ.น้ำทอง กาดน้ำทอง โทร., 522-413(อาหารไทย, จีน)
ตลาดโต้รุ่ง บริเวณประตูชัย
ทุ่งแก้ว ถ.ช่อแฮ ต.นาจักร โทร. 423-460 (อาหารพื้นเมือง)
อำเภอวังชิ้น
มาลัย หน้า สภอ.วังชิ้น โทร. 589-054 (อาหารตามสั่ง)
อำเภอสูงเม่น
บ้านฝ้าย 57/6 ถ. ยันตรกิจโกศล โทร. 523-114(อาหารไทย, จีน, พื้นเมือง)
อำเภอเด่นชัย
สวนไซทอง ม. 10 ต. แม่จั๊วะ โทร. 613-458 (พื้นเมือง)
หมายเลขโทรศัพท์สำคัญ รหัสทางไกล ( 054 )
ประชาสัมพันธ์จังหวัด โทร. 511-566
สำนักงานจังหวัดแพร่ โทร. 511-411
ตำรวจทางหลวง โทร. 1193
สถานีตำรวจภูธร โทร. 511-089 , 522-536
โรงพยาบาลแพร่ โทร. 533-492-4
ป่าไม่จังหวัดแพร่ โทร. 511-638
หอการค้าแพร่ โทร. 522-830
ข้อมูลอาจมีการเปลี่ยนแปลง กรุณาติดต่อสอบถามรายละเอียดก่อนล่วงหน้า
ทัวร์แพ็คเก็จภาคเหนือ ( Package Tours Northern )
เชียงใหม่-เชียงราย-ลำพูน-ลำปาง-ปาย-แม่ฮ่องสอน
มหัศจรรย์ ปาย-แม่ฮ่องสอน 3 วัน 2 คืน
ทัวร์อิ่มบุญ 3 วัน 2 คืน
สุขกาย สบายใจ เชียงใหม่-เชียงราย 3 วัน 2 คืน
ทัวร์เชียงใหม่สุขสันต์ 3 วัน 2 คืน
ทัวร์หฤหรรษ์เชียงใหม่ – เชียงราย 3 วัน 2 คืน
ทัวร์ครบรส เชียงใหม่ –เชียงราย 4 วัน 3 คืน
ทัวร์ช้าง - ยอดดอยเชียงใหม่ 3 วัน 2 คืน
ทัวร์หรรษา เชียงใหม่-เชียงราย 3 วัน 2 คืน
Executive - VIP Tours
Executive - VIP Tour Packages
ทัวร์ 1 วัน เช้า-เย็น เขียงใหม่-เชียงราย
เชียงใหม่ซาฟารีทัวร์ 1 วัน
มหัศจรรย์ถ้ำเชียงดาว ชนสามเผ่าคอยาว
สามเหลี่ยมทองคำเชียงราย
ดอยสุเทพเป็นศรี ประเพณีเป็นสง่า บุผผาชาติล้วนงามตา งามล้ำค่านครพิงค์
สูงสุดในสยาม ดอยอินทนนท์ 1วัน
เดินป่า ขี่ช้างล่องแพ 1 วัน
ทัวร์ธรรมชาติศึกษา เดินป่า ขี่ช้าง ล่องแพ
ทัวร์ เดินป่า ขี่ช้าง ล่องแพ 1 วัน
ทัวร์ เดินป่า ขี่ช้าง ล่องแพ 2 วัน 1 คืน
ทัวร์ เดินป่า ขี่ช้างล่องแพ 3 วัน 2 คืน
ข้อมูลท่องเที่ยวภาคเหนือ
ข้อมูลท่องเที่ยวเชียงใหม่
ข้อมูลท่องเที่ยวเชียงราย
ข้อมูลท่องเที่ยวแม่ฮ่องสอน
ข้อมูลท่องเที่ยวลำปาง
ข้อมูลท่องเที่ยวลำพูน
ข้อมูลท่องเที่ยวน่าน
ข้อมูลท่องเที่ยวแพร่
ข้อมูลท่องเที่ยวพะเยา
จัดทำ โปรแกรม Package Tours ต่าง ๆ ทั่วภาคเหนือ เชียงใหม่ – เชียงราย – ลำพูน-ลำปาง-แม่ฮ่องสอน-ปาย ทัวร์หมู่คณะสร้างสัมพันธ์ระหว่างการท่องเที่ยว,ทัวร์ครอบครัว,ฮันนีมูน,แต่งงาน ในบรรยากาศแบบที่ท่านต้องการ ตั้งแต่ระดับธรรมดา-VIP ท่านสามารถเลือกโปรแกรมท่องเที่ยวได้ตรงกับความต้องการหรือแล้วแต่งบประมาณของท่านด้วยดีไซน์ไม่จำกัด ที่สร้างสรรค์ทัวร์ขึ้นมาพิเศษที่เหมาะกับท่าน จากทีมงานมืออาชีพ รวมถึงรับจองโรงแรมทุกระดับทั่วภาคเหนือ และมีบริการเช่ารถตู้ทุกประเภท