ลำปาง
ถ่านหินลือชา รถม้าลือลั่น เครื่องปั้นลือนาม งามพระธาตุลือไกล ฝึกช้างใช้ลือโลก
ประวัติ
จังหวัดลำปางเป็นแหล่งอารยธรรมล้านนาไทยที่น่าสนใจไม่น้อยไปกว่าจังหวัดใดๆ ชาวลำปางมีวิถีชีวิตที่เรียบง่าย คงไว้ซึ่งขนบธรรมเนียมประเพณีที่สืบทอดกันมาแต่โบราณ เป็นเมืองที่มีเอกลักษณ์โดดเด่นเป็นของตนเอง วัดวาอารามและสถาปัตยกรรมท้องถิ่น รถม้าพาหนะคู่เมือง แหล่งท่องเที่ยวทางธรรมชาติที่คงความบริสุทธิ์สวยงาม เป็นแหล่งทำไม้ในอดีต ช้างที่เคยทำหน้าที่ลากซุงจึงเป็นสัตว์อีกอย่างหนึ่งที่เป็นสัญลักษณ์ของเมือง เครื่องปั้นดินเผาที่ทำจากดินขาวขึ้นชื่อสิ่งเหล่านี้ทำให้นครลำปางกลายเป็นจุดหมายที่นักเดินทางมักแวะมาเยี่ยมชม
ในอดีตเมืองลำปางมีชื่อเรียกหลายชื่อ เช่น ศรีดอนชัย ลัมภะกัมปะนคร เขลางค์นคร และกุกกุฏนคร (นครไก่) คำว่า “ลำปาง” นั้นหมายถึงไม้ป้าง ตำนานเล่าว่าเป็นไม้ข้าวหลามที่ลัวะอ้ายกอนใช้
หาบกระบอกน้ำผึ้ง มะพร้าว มะตูม มาถวายพระพุทธเจ้าเมื่อครั้งเสด็จมายังบริเวณนี้ ก่อนจะปักไม้เอาทางปลายลงเกิดเป็นต้นขะจาวที่เห็นอยู่ข้างวิหารหลวง วัดพระธาตุลำปางหลวง ต้นขะจาวนี้มีลักษณะผิดแผกจากไม้อื่นด้วยกิก้านจะชี้ลงดินเป็นไม้มงคลประจำจังหวัดลำปางที่มีอายุกว่า๒,๕๐๐ปีล่วงมาแล้ว
คำว่า “เขลางค์นคร” เป็นภาษาบาลี ปรากฏอยู่ในตำนานตั้งแต่สมัยพุทธศตวรรษที่ ๑๓ คำว่าลครซึ่งกลายมาจากนคร จึงเป็นชื่อสามัญที่ใช้เรียกเมืองเขลางค์ ทั้งยังปรากฏใช้ในศิลาจารึกและพงศาวดารในรุ่นต่อมา ส่วนภาษาพูดจะออกเสียงว่าละกอนมีความหมายเดียวกับคำว่าเมืองลครหรือ“เวียงละกอน”
นอกจากนี้บางตำนานยังเล่าว่าเมื่อครั้งที่พระพุทธเจ้าเสด็จออกโปรดสัตว์มาจนถึงเมืองนี้พระอินทร์ได้ทราบก็เกรงว่าชาวเมืองจะตื่นไม่ทันทำบุญกับพระพุทธองค์จึงแปลงกายเป็นไก่สีขาวขันปลุกชาวเมืองให้ตื่นทันออกมาทำบุญตักบาตร ด้วยเหตุนี้เมืองลำปางจึงได้ชื่อว่า “กุกกุฏนคร” อันหมายถึงเมืองไก่ขาว ไก่ขาวจึงเป็นสัญลักษณ์ของเมืองที่เราจะพบตามป้ายชื่อถนนบนสะพานหรือตามตึกต่างๆแม้แต่ในชามตราไก่ที่ขึ้นชื่อ
จากหลักฐานทางโบราณคดีพบว่ามีชุมชนอาศัยอยู่ในพื้นที่ของนครลำปางมากว่า ๓,๐๐๐ ปีล่วงมาแล้ว มีการค้นพบภาพเขียนสีและโครงกระดูกมนุษย์โบราณ ตลอดจนชิ้นส่วนภาชนะดินเผาในสมัยหริภุญไชย และชิ้นส่วนเครื่องถ้วยสันกำแพง
การเดินทาง
รถยนต์ จากกรุงเทพฯ ใช้ทางหลวงหมายเลข ๑ ถึงกิโลเมตรที่ ๕๒ แยกซ้ายเข้าทางหลวงหมายเลข ๓๒ ผ่านสิงห์บุรี ชัยนาท เข้านครสวรรค์ แล้วแยกซ้ายเข้าทางหลวงหมายเลข ๑ ผ่านกำแพงเพชร ตาก ตรงเข้าสู่จังหวัดลำปาง รวมระยะทางทั้งสิ้น ๕๙๙ กิโลเมตร ใช้เวลาเดินทางประมาณ ๗ ชั่วโมง หรือจะใช้เส้นทางสายใหม่จากพิษณุโลกเข้าเด่นชัยและลำปางได้
รถโดยสารประจำทาง บริษัท ขนส่ง จำกัด จัดบริการรถโดยสารธรรมดาและปรับอากาศ ไปลำปางทุกวัน รายละเอียดติดต่อที่ โทร. 02-936-3670,02-936-2853-66 หรือ www.transport.co.th และที่สถานีขนส่งลำปาง โทร. 054-227-410 นอกจากนี้ ยังมีบริษัทเอกชนบริการรถประจำทางไป-กลับ ระหว่างกรุงเทพฯ-ลำปาง ได้แก่ บริษัท วิริยะทัวร์ กรุงเทพฯ โทร. 02-936-2827 ลำปาง โทร 054-217-373 และ บริษัทนิววิริยะทัวร์ กรุงเทพฯ โทร. 02-936-2205-6 ลำปาง โทร. 054-225-899
จากสถานีขนส่งลำปางที่ถนนพหลโยธินมีรถโดยสารธรรมดาและปรับอากาศไปยังจังหวัดเชียงราย แพร่ และน่าน นอกจากนี้ยังมีรถจากเชียงใหม่วิ่งผ่านลำปาง ไปยังทุกจังหวัดในภาคเหนือและบางจังหวัดในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ เช่น ขอนแก่น อุดรธานี อุบลราชธานี นครราชสีมา เป็นต้น
รถไฟ การรถไฟแห่งประเทศไทย จัดบริการรถด่วน รถเร็วและรถธรรมดา จากกรุงเทพฯ ไปลำปางทุกวัน รายละเอียดสอบถามได้ที่ หน่วยบริการเดินทาง โทร. 1690 ,02-223-7010และที่สถานีรถไฟลำปาง โทร. 054-217-024 หรือ www.railway.co.th
เครื่องบิน มีเที่ยวบินจากกรุงเทพฯ ทุกวัน รายละเอียดสอบถามได้ที่ บริษัทพีบีแอร์ โทร. 02-261-0271-5 ,02-261-0220-8 พีบีแอร์ ลำปาง โทร. 054-226-238,054-351-102หรือ www.pbair.com และท่าอากาศยานลำปาง โทร. 054-226-258
สถานที่น่าสนใจ
อำเภอเมือง
วัดศรีรองเมือง ตั้งอยู่ที่บ้านท่าคราวน้อย ตำบลสบตุ๋ย ในเขตเทศบาลเมืองด้านทิศตะวันตก เป็นวัดพม่าที่สร้างขึ้นในสมัยรัชกาลที่ ๕ โดยคหบดีที่ร่ำรวยจากการทำไม้สมัยที่ลำปางเป็นศูนย์กลางการค้าขายและการทำป่าไม้ สถาปัตยกรรมที่สำคัญได้แก่ วิหารไม้ซึ่งมีหลังคาจั่วซ้อนกันเป็นชั้นเล็กชั้นน้อย มียอดแหลม ๙ ยอด แบบศิลปะพม่า เพดานเป็นลายไม้แกะสลัก และเสากลมใหญ่จำหลักลวดลายประดับด้วยกระจกสี ฝีมือประณีต วิจิตรสวยงาม
วัดศรีชุม เป็นวัดพม่าที่ใหญ่ที่สุดในบรรดาวัดพม่าที่มีอยู่ในประเทศไทยทั้งหมด ๓๑ วัด สร้างในปี พ.ศ. ๒๔๓๓ โดยคหบดีพม่าชื่อ อูโย ซึ่งติดตามชาวอังกฤษเข้ามาทำงานป่าไม้ในประเทศไทย เมื่อตนเองมีฐานะดีขึ้นจึงต้องการทำบุญโดยสร้างวัดศรีชุมขึ้นในตำบลสวนดอก
จุดเด่นของวัดนี้เดิมอยู่ที่ พระวิหาร ซึ่งเป็นอาคารครึ่งตึกครึ่งไม้ที่มีศิลปะการตกแต่งแบบล้านนาและพม่า หลังคาเครื่องไม้ยอดแหลมแกะสลักเป็นลวดลายสวยงามมาก แต่เป็นที่น่าเสียดายว่าได้เกิดเหตุเพลิงไหม้พระวิหารทั้งหลัง เมื่อตอนเช้าตรู่วันที่ ๑๖ มกราคม ๒๕๓๕ คงเหลือเพียงไม้แกะสลักตรงซุ้มประตูทางขึ้นวิหารเท่านั้น เป็นลวดลายพรรณพฤกษาฉลุโปร่ง ปัจจุบันวัดได้รับการบูรณะขึ้นใหม่และยังมีชิ้นส่วนเครื่องประดับอาคารที่ถูกไฟไหม้ไปจัดแสดงไว้ด้านหลังวิหาร วัดศรีชุมได้รับการจดทะเบียนเป็นโบราณสถานเมื่อปี พ.ศ. ๒๕๒๔
วัดป่าฝาง หรือ วัดศาสนโชติการาม ตั้งอยู่ที่ ถนนสนามบิน ตำบลหัวเวียง สร้างในสมัยรัชกาลที่ ๕ โดยชาวพม่าที่มาประกอบอาชีพการป่าไม้ในจังหวัดลำปาง งดงามด้วยพระเจดีย์ใหญ่สีทองสุกปลั่งบรรจุพระบรมสารีริกธาตุที่อัญเชิญมาจากพม่าเมื่อประมาณ พ.ศ. ๒๔๔๙ วิหารเป็นเรือนไม้ทั้งหลังขนาดใหญ่ หลังคาซ้อนกันเป็นชั้นๆ แบบพม่า และพระอุโบสถขนาดเล็กหลังคาเครื่องไม้แบบพม่า มีลวดลายเครือเถาปูนปั้นเหนือประตูสวยงาม ภายในประดิษฐานพระทับทิมพม่า ซึ่งองค์พระห่มจีวรประดับด้วยทับทิมสวยงามและหาดูได้ยากมาก วัดนี้มีพระสงฆ์พม่าจากเมืองมัณฑะเลย์มาเป็นเจ้าอาวาสอยู่เสมอ
วัดไชยมงคล ตั้งอยู่ที่ถนนสนามบิน ตำบลหัวเวียง เยื้องกับวัดป่าฝาง มีชื่ออีกชื่อหนึ่งว่า วัดจองคา พุทธสถานที่เด่นของวัดคือ วิหารเป็นอาคารสีขาว หลังคาเครื่องไม้แบบพม่า หน้าบันประดับกระจกเป็นรูปเทวดา เสาประดับด้วยลวดโลหะสีทองขดเป็นลายเครือเถา ประดับกระจกสีสวยงาม ม่านและระเบียงโดยรอบทำด้วยแผ่นไม้ฉลุฝีมือประณีต ภายในประดิษฐานพระพุทธรูปสำริด มีลักษณะงดงามสร้างจากเมืองมัณฑะเลย์ สหภาพพม่า
วัดพระแก้วดอนเต้าสุชาดาราม ตั้งอยู่ที่ ถนนสุชาดา ตำบลเวียงเหนือ เป็นวัดเก่าแก่และสวยงาม มีอายุนับพันปี เคยเป็นที่ประดิษฐานพระพุทธมหามณีรัตนปฏิมากร (พระแก้วมรกต) ตั้งแต่ปี พ.ศ. ๑๙๗๙ เป็นเวลานานถึง ๓๒ ปี เหตุที่วัดนี้ได้ชื่อว่าวัดพระแก้วดอนเต้า มีตำนานกล่าวว่า พระมหาเถระแห่งวัดนี้ได้พบแก้วมรกตในแตงโม (ภาษาเหนือเรียกว่า หมากเต้า) และนำมาแกะสลักเป็นพระพุทธรูป ต่อมาจึงได้อัญเชิญไปประดิษฐานที่วัดพระธาตุลำปางหลวงจนถึงปัจจุบัน
ปูชนียสถานที่สำคัญในวัดพระแก้วดอนเต้า ได้แก่ องค์พระบรมธาตุดอนเต้า พระเจดีย์องค์ใหญ่ซึ่งบรรจุพระเกศาธาตุของพระพุทธเจ้า วิหารประดิษฐานพระพุทธไสยาสน์ ที่มีอายุเก่าแก่พอๆ กับวัดนี้ นอกจากนี้ยังมี วิหารหลวงที่ประดิษฐานพระพุทธรูปปางมารวิชัย วิหารพระเจ้าทองทิพย์ สร้างโดยพระนางจามเทวี อายุกว่า ๑,๐๐๐ ปี ประดิษฐานพระเจ้าทองทิพย์ศิลปะสมัยเชียงแสน มณฑป หรือพญาธาตุศิลปะแบบพม่า วิหารลายคำสุชาดาราม ฝีมือช่างเชียงแสน ภายในมีจิตรกรรมฝาผนังลวดลายทองงดงาม เป็นที่ประดิษฐานพระพุทธรูปเชียงแสน และยังมี พิพิธภัณฑสถานแห่งล้านนา อันเป็นแหล่งรวบรวมศิลปวัตถุแบบล้านนา เช่น
สัตภัณฑ์ เครื่องถ้วยกระเบื้อง พระพุทธรูป เป็นต้น
สถานปฏิบัติธรรม-มณฑป หลวงพ่อเกษม เขมโก สำนักสุสานไตรลักษณ์ ตั้งอยู่ชานเมืองลำปาง ตามทางสายลำปาง-แจ้ห่มประมาณ ๑ กิโลเมตร ไปเส้นทางเดียวกับวัดเจดีย์ซาวหลัง แต่ถึงก่อนประมาณ ๕๐๐ เมตร เมื่อไปถึงจะพบรูปปั้นหลวงพ่อเกษมขนาดใหญ่ที่สังเกตเห็นได้จากถนน ภายในบริเวณมีมณฑปลักษณะเป็นอาคารทรงไทยประยุกต์ มีรูปปั้นหุ่นขี้ผึ้งของหลวงพ่อเกษม เขมโก เกจิอาจารย์ซึ่งมีผู้เคารพนับถือเป็นจำนวนมาก นั่งขัดสมาธิขนาดเท่ารูปจริง เพื่อให้ประชาชนเคารพสักการะ และบริเวณหน้ามณฑปมีสถานที่เช่าพระเครื่อง ส่วนกุฏิของหลวงพ่อเกษมอยู่ด้านข้างมณฑป
วัดเจดีย์ซาวหลัง ตั้งอยู่ที่ตำบลต้นธงชัย ห่างจากตัวเมือง ๑.๕ กิโลเมตร ตามถนนสายลำปาง-แจ้ห่ม คำว่า “ซาว” แปลว่า ยี่สิบ คำว่า “หลัง” แปลว่า องค์ ฉะนั้น วัดเจดีย์ซาวหลัง จึงแปลได้ว่าวัดที่มีเจดีย์ ๒๐ องค์ จากหลักฐานการขุดพบพระเครื่องสมัยหริภุญไชยที่องค์พระเจดีย์ ทำให้สันนิษฐานได้ว่าวัดนี้สร้างมานานกว่าพันปี
จุดเด่นของวัดคือ องค์พระธาตุเจดีย์ซาว ที่มีศิลปะล้านนาผสมศิลปะพม่า เชื่อกันว่าหากใครนับได้ครบ ๒๐ องค์ถือว่าเป็นคนมีบุญ ข้างหมู่พระเจดีย์มีวิหารหลังเล็ก ประดิษฐานพระพุทธรูปสำริดปางสมาธิ ศิลปะเชียงแสน ชาวบ้านเรียกว่า “พระพุทธรูปทันใจ” พระอุโบสถหลังใหญ่ ประดิษฐานพระประธานเป็นพระพุทธรูปปางมารวิชัยที่มีพุทธลักษณะงดงาม บานประตูทั้งสามเป็นของโบราณ เขียนลวดลายรดน้ำละเอียดสวยงาม เสาซุ้มประตูหน้าต่างประดับลวดลายกระจกสีเป็นลักษณะศิลปะสมัยใหม่
เขื่อนกิ่วลม อยู่ห่างจากตัวเมืองไป ๓๘ กิโลเมตร ตามเส้นทางสายลำปาง-งาว แล้วแยกซ้ายตรงหลักกิโลเมตรที่ ๖๒๓-๖๒๔ เข้าไปอีก ๑๔ กิโลเมตร เขื่อนกิ่วลมอยู่ในพื้นที่อุทยานแห่งชาติถ้ำผาไท แต่อยู่ภายใต้การดูแลของกรมชลประทาน บริเวณเหนือเขื่อนเป็นอ่างเก็บน้ำเหมาะแก่การล่องเรือหรือแพ เพราะมีทัศนียภาพสวยงาม การล่องแพใช้เวลาอย่างน้อยครึ่งวัน มีสถานที่น่าสนใจ เช่น แหลมชาวเขื่อน ผาเกี๋ยง ผางาม ทะเลสาบสบพุ หมู่บ้านชาวประมงบ้านสา
ชมรมรักษ์สมุนไพรลำปาง เลขที่ ๑๗๗ หมู่ ๑๒ บ้านเขลางค์ทอง ถนนคันเหมือง ตำบลบ่อแฮ้ว จำหน่ายผลิตภัณฑ์สมุนไพรปลอดสารพิษกว่า ๑๕๐ ขนาน ผลิตและบรรจุเอง บริการอบไอน้ำสมุนไพร แช่น้ำสมุนไพร ขัดผิวด้วยสมุนไพร นวดแผนไทย ๒๐๐ เมตร
บ้านสวนเซรามิค บรรยากาศร่มรื่นตกแต่งบ้านเป็นสถานที่แสดงสินค้า ผนังด้านนอกและด้านในประดับด้วยผลิตภัณฑ์ศิลาดล หากต้องการเข้าชมขั้นตอนการผลิต
อำเภอเกาะคา
วัดพระธาตุลำปางหลวง เป็นวัดคู่บ้านคู่เมืองลำปางมาแต่โบราณ ตามตำนานกล่าวว่ามีมาตั้งแต่สมัยพระนางจามเทวี ราวปลายพุทธศตวรรษที่ ๒๐ เป็นวัดไม้ที่สมบูรณ์ที่สุดแห่งหนึ่งของไทย งดงามด้วยสถาปัตยกรรมเก่าแก่มากมายได้แก่
พระธาตุลำปางหลวง เป็นพระธาตุประจำปีเกิดของคนปีฉลู ด้วยเริ่มสร้างในปีฉลูและเสร็จในปีฉลูเช่นกัน ฐานเป็นบัวลูกแก้ว ส่วนองค์เป็นทรงกลมแบบล้านนาภายนอกบุด้วยทองจังโก ยอดฉัตรทำด้วยทองคำ มีลายสลักดุนเป็นลวดลายประจำยามแบบต่างๆ ลักษณะเจดีย์แบบนี้ได้ส่งอิทธิพลให้พระธาตุหริภุญไชย และพระบรมธาตุจอมทอง ภายในองค์พระเจดีย์บรรจุพระเกศา และพระอัฐิธาตุจากพระนลาฎข้างขวา พระศอด้านหน้าและด้านหลัง ที่รั้วทองเหลืองรอบองค์พระธาตุมีรูกระสุนปืนที่หนานทิพย์ช้างยิงท้าวมหายศปรากฏอยู่
วิหารหลวง วิหารขนาดใหญ่ที่สร้างเมื่อ พ.ศ. ๒๐๑๙ โดยเจ้าหมื่นคำเป๊ก ภายในมีซุ้มปราสาททองเป็นที่ประดิษฐานพระเจ้าล้านทอง ด้านหลังเป็นที่ประดิษฐานพระเจ้าทันใจ บนแผงไม้คอสองมีภาพจิตรกรรมเก่าแก่งดงามเรื่องทศชาติและพรหมจักร
วิหารพระพุทธ ไม่ปรากฏว่าสร้างเมื่อใด และใครเป็นผู้สร้าง แต่ประมาณอายุไม่ต่ำกว่า ๗๐๐ ปี เดิมเป็นวิหารเปิดโล่งหน้าบันเป็นลายดอกไม้ติดกระจกสี ภายในประดิษฐานพระประธานเป็นพระพุทธรูปปางมารวิชัยขนาดใหญ่เต็มอาคาร ก่ออิฐถือปูน ศิลปะเชียงแสน และยังปรากฏเงาพระธาตุภายในวิหารอีกด้วย
เมื่อหันหน้าเข้าหาวิหารหลวง ด้านขวามือ คือ วิหารน้ำแต้ม หรือวิหารภาพเขียนสี (“แต้ม” แปลว่า ภาพเขียน) สร้างเมื่อ พ.ศ.๒๐๔๔ เป็นวิหารเปิดโล่งที่เก่าแก่ที่สุดอีกหลังหนึ่งทางภาคเหนือ คงรูปแบบของสถาปัตยกรรมไทยที่งดงาม ภายในไม่มีฝ้าเพดาน กำแพงด้านพระประธานเขียนภาพลายทองบนพื้นรักแดง มีภาพจิตรกรรมศิลปะล้านนาบนแผงไม้คอสองที่กล่าวกันว่าเก่าแก่ที่สุด และหลงเหลือเพียงแห่งเดียวในเมืองไทย อายุราวพุทธศตวรรษที่ ๒๑ ลงมา แต่ปัจจุบันภาพเขียนลบเลือนไปมาก และประดิษฐานพระพุทธรูปสำริดปางมารวิชัย หน้าตักกว้าง ๑.๒๕ เมตร สูง ๑.๒๕ เมตร
ซุ้มพระบาท สร้างครอบพระพุทธบาทไว้ ฐานก่อขึ้นเป็นชั้นคล้ายฐานเจดีย์ สร้างเมื่อ พ.ศ. ๑๙๙๒ ภายในมองเห็นแสงหักเหปรากฏเป็นเงาพระธาตุและพระวิหารในด้านมุมกลับ แต่มีข้อห้ามไม่ให้ผู้หญิงขึ้น
กุฏิพระแก้ว เป็นที่ประดิษฐานพระแก้วมรกต ไม่ปรากฏว่าใครเป็นผู้สร้างและสร้างเมื่อใด แต่ประมาณอายุไม่ต่ำกว่า ๔๐๐ ปีมาแล้ว
วิหารพระเจ้าศิลา เป็นที่ประดิษฐานพระเจ้าศิลาซึ่งเป็นพระพุทธรูปที่เก่าแก่ที่สุดในกรุงละโว้ เมื่อ พ.ศ. ๑๒๗๕ พระบิดาของพระนางจามเทวีมอบให้ประดิษฐานไว้ ณ ที่นี้
พิพิธภัณฑ์ รวบรวมศิลปวัตถุจากที่ต่างๆที่หาชมได้ยาก เช่น สังเค็ด ธรรมาสน์ คานหาบ ตู้พระไตรปิฎก เป็นต้น
นอกจากนี้วัดพระธาตุลำปางหลวงยังเป็นที่ประดิษฐาน “พระแก้วดอนเต้า” (พระแก้วมรกต) พระพุทธรูปคู่บ้านคู่เมืองของจังหวัดลำปาง เป็นพระพุทธรูปปางสมาธิ ศิลปะล้านนาสลักด้วยหยกสีเขียว ทุกปีจะมีงานนมัสการพระแก้วดอนเต้าในวันเพ็ญเดือน ๑๒ นักท่องเที่ยวสามารถเข้าชมวัดพระธาตุลำปางหลวงได้ระหว่างเวลา ๐๗.๓๐-๑๗.๐๐ น.
การเดินทาง วัดพระธาตุลำปางหลวงตั้งอยู่ที่ ตำบลลำปางหลวง ห่างจากตัวเมืองลำปางประมาณ ๑๘ กิโลเมตร ตามทางหลวงสายลำปาง-เถิน ถึงหลักกิโลเมตรที่ ๕๘๖ เลี้ยวเข้าไปจนถึงที่ว่าการอำเภอเกาะคา จากนั้นเลี้ยวขวาเข้าไปอีก ๒ กิโลเมตร ถึงทางแยกเข้าอีก ๑ กิโลเมตร หรือ เดินทางโดยรถประจำทางสามารถใช้บริการรถสองแถวสีฟ้าที่ถนนรอบเวียงใกล้ตลาดออมสิน
ศูนย์อนุรักษ์ช้างไทย และ สวนป่าทุ่งเกวียน อยู่ในความดูแลของอุตสาหกรรมป่าไม้ภาคเหนือ องค์การอุตสาหกรรมป่าไม้ (ออป.) แต่เดิม ออป. มีศูนย์ฝึกลูกช้างซึ่งเป็นแห่งเดียวในประเทศไทย อยู่ที่บ้านปางหละ อำเภองาว โดยเริ่มดำเนินการมาตั้งแต่ พ.ศ. ๒๕๑๒ เป็นสถานที่เลี้ยงและฝึกลูกช้างเพื่อให้เชื่อฟังคำสั่งและมีความชำนาญในการทำไม้ขณะที่แม่ช้างไปทำงานในป่า แต่เนื่องจากมีนโยบายปิดป่าซึ่งทำให้ช้างต้องว่างงาน ศูนย์ฝึกลูกช้างจึงถูกปรับมาเป็นสถานที่ดูแลช้างแก่และเจ็บป่วย
ออป.จึงได้ก่อตั้งศูนย์อนุรักษ์ช้างไทยขึ้นเมื่อเดือนมกราคม พ.ศ. ๒๕๓๕ และจัดกิจกรรมเพื่อการท่องเที่ยว ได้แก่ การแสดงของช้าง มีบริการนั่งช้างรอบบริเวณซึ่งเป็นสวนป่า บริการอาหารเครื่องดื่มและร้านขายของที่ระลึก การแสดงช้างมี ๒ รอบในวันธรรมดา คือ ๑๐.๐๐ น.และ ๑๑.๐๐ น. สำหรับวันเสาร์, อาทิตย์ และ วันนักขัตฤกษ์ เพิ่มรอบ ๑๓.๓๐ น. มีการอาบน้ำช้างก่อนเวลาแสดง คือ ๐๙.๔๕น.สำหรับวันธรรมดา และเวลา ๑๓.๑๕ น.ในวันหยุดเสาร์-อาทิตย์ และนักขัตฤกษ์
ศูนย์อนุรักษ์ช้างไทยได้รับรางวัลอุตสาหกรรมท่องเที่ยว (Tourism Awards) ประเภทรางวัลดีเด่นแหล่งท่องเที่ยวทางธรรมชาติ พ.ศ.๒๕๔๑ ปัจจุบันศูนย์ฯมีโครงการโรงเรียนฝึกควาญช้าง เพื่อฝึกควาญหรือผู้ที่ประสงค์จะเป็นควาญให้สามารถดูแลช้างได้อย่างถูกต้อง มีชาวต่างชาติให้ความสนใจมาสมัครเป็นนักเรียนหลายคน และมีกิจกรรม โฮมสเตย์ (Homestay) ซึ่งนักท่องเที่ยวจะได้สัมผัสบรรยากาศธรรมชาติ เรียนรู้วิถีชีวิตที่ผูกพันระหว่างช้างกับคนเลี้ยงช้างอย่างใกล้ชิด
โทรศัพท์ติดต่อ 0-5424-7871-6 โทรสาร 0-5424-7871-2 หรือทาง www.thailandelephant.org หรือ www.thailandelephant.com
สวนป่าทุ่งเกวียน เป็นสถานที่พักผ่อนหย่อนใจของชาวลำปาง มีป่าสนเมืองหนาวและพันธุ์ไม้นานาชนิด ทั้งไม้ดอก ไม้ใบที่มีสีสันสวยงาม อีกทั้งไม้จำพวกตะบองเพชร และปาล์ม ตลอดจนพืชสมุนไพรต่างๆ นักท่องเที่ยวสามารถแค้มปิ้งที่นี่ได้ ช่วงที่สวยที่สุดเหมาะแก่การพักแรมคือเดือนพฤศจิกายน ซึ่งเป็นช่วงที่ดอกบัวตองกำลังบาน เนื่องจากจังหวัดลำปางมีพื้นที่เป็นแอ่งกะทะจึงมีอากาศที่ร้อนกว่าแม่ฮ่องสอน ดอกบัวตองที่ลำปางจึงบานเร็วกว่าที่ดอยแม่อูคอประมาณ ๑๕ วัน ประมาณเดือนตุลาคมมีการจัดกิจกรรมทุ่งเกวียนเมาเท่นไบค์และเดือนธันวาคมของทุกปี จะมีการจัดงาน “ดอกไม้บานวันพบช้าง”
อุทยานแห่งชาติดอยขุนตาล เป็นเทือกเขากั้นเขตแดน ระหว่างจังหวัดลำพูนที่อำเภอแม่ทาและจังหวัดลำปางที่อำเภอห้างฉัตรและอยู่กึ่งกลางเส้นทางคมนาคมทางรถไฟ ระหว่างลำปาง-ลำพูน ประกาศเป็นอุทยานแห่งชาติเมื่อวันที่ ๕ มีนาคม พ.ศ. ๒๕๑๘ มีเนื้อที่ทั้งสิ้น ๑๕๙,๕๕๖ ไร่ ดอยขุนตาลประกอบด้วยป่าดงดิบ และป่าสน มี ๔ ยอดเขา จากเชิงดอยถึงยอดสูงสุดต้องเดินเท้าประมาณ ๗ กิโลเมตร
สภาพป่าของดอยขุนตาล แบ่งออกเป็น ๓ ประเภท ตามระดับความสูงของพื้นที่เหนือระดับน้ำทะเล
๑. ที่ความสูงระดับต่ำ (๓๒๕-๘๕๐ เมตร) แต่เดิมบริเวณนี้เป็นป่าสัก ปัจจุบันเป็นป่าเสื่อมโทรมที่มีไผ่ผสมกับไม้ผลัดใบ
๒. ที่ความสูงระดับปานกลาง (๘๕๐-๑,๐๐๐ เมตร) เป็นบริเวณที่ต่อเนื่องระหว่างป่าผลัดใบระดับต่ำกับป่าดิบสน เกิดเป็นป่าที่ผสมระหว่างป่าดิบกับป่าผลัดใบ โดยพบทั้งสนสองใบ และสนสามใบ
๓. ที่ความสูงระดับยอดเขา (๑,๐๐๐-๑,๓๗๓ เมตร) ป่าบริเวณนี้ส่วนใหญ่ประกอบด้วยไม้เนื้อแข็งเป็นส่วนใหญ่ และมีสนสามใบปะปนด้วย
สถานที่ท่องเที่ยวและที่พักบริเวณดอยขุนตาล
อุโมงค์ขุนตาล มีวิศวกรช่างเยอรมันมาสำรวจการเจาะอุโมงค์ซึ่งเป็นหินแกรนิต เมื่อปี พ.ศ. ๒๔๕๐ ในสมัยสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ ๕ และเสร็จสิ้นเมื่อปี พ.ศ.๒๔๖๑ นับเป็นการเปิดเส้นทางคมนาคมสู่ภาคเหนือที่สำคัญครั้งหนึ่งของไทยทีเดียว อย่างไรก็ตามการเจาะอุโมงค์นี้เป็นการเสี่ยงอันตรายอย่างยิ่งจนเกิดอุบัติเหตุทำให้เสียชีวิตบ่อยครั้ง คนงานที่มาเป็นกรรมกรรับจ้างขุดเจาะอุโมงค์ส่วนมากจะเป็นชาวอีสานและคนพื้นเมือง
อุโมงค์นี้ขุดทะลุภูเขาบริเวณใจกลางอุทยานฯระหว่างจังหวัดลำปางและลำพูน เป็นอุโมงค์รถไฟที่ยาวที่สุดในประเทศไทย มีความยาวทั้งสิ้น ๑,๓๕๒ เมตร รถไฟใช้เวลาวิ่งผ่านอุโมงค์นี้เป็นเวลากว่า ๕ นาที ใช้เวลาสร้างตั้งแต่ พ.ศ. ๒๔๕๐ ถัดจากอุโมงค์รถไฟไปทางที่ทำการอุทยานฯ ราว ๑,๐๐๐ เมตร มีพลับพลารัชกาลที่ ๕ เมื่อครั้งเสด็จฯมาดอยขุนตาล
อำเภอเมืองปาน
อุทยานแห่งชาติแจ้ซ้อน มีพื้นที่ครอบคลุมอำเภอเมืองปาน อำเภอแจ้ห่มและอำเภอเมืองจังหวัดลำปาง มีสภาพป่าอันอุดมสมบูรณ์และเป็นแหล่งต้นน้ำลำธาร เนื้อที่ทั้งหมดประมาณ ๕๙๒ ตารางกิโลเมตร ได้รับการประกาศเป็นอุทยานแห่งชาติเมื่อวันที่ ๒๘ กรกฎาคม ๒๕๓๑ เป็นแนวแบ่งเขตระหว่างลำปางและเชียงใหม่ ฤดูที่เหมาะสำหรับการท่องเที่ยวและมีอากาศเย็นสบาย คือช่วงเดือนพฤศจิกายน - กุมภาพันธ์
สถานที่น่าสนใจในเขตอุทยานฯ
บ่อน้ำร้อนแจ้ซ้อน มีหลายบ่อตั้งอยู่รวมกันในพื้นที่ประมาณ ๓ ไร่ บริเวณที่ทำการอุทยานฯ สภาพในบ่อน้ำร้อนเต็มไปด้วยโขดหินน้อยใหญ่ น้ำพุร้อนมีกลิ่นกำมะถันอ่อนๆ อุณหภูมิเฉลี่ย ๗๓ องศาเซลเซียส มีบริการห้องอาบน้ำแร่ ๑๑ หลัง ตกแต่งด้วยพันธุ์ไม้ต่างๆ อย่างสวยงาม
น้ำตกแจ้ซ้อน อยู่ถัดจากบ่อน้ำร้อนขึ้นไป ๑ กิโลเมตร เป็นธารน้ำตกที่มีแอ่งน้ำรองรับอยู่ตลอดสายมีทั้งสิ้น ๖ ชั้น กำเนิดจากขุนห้วยแม่มอญ ไหลผ่านหุบเขาสูงชัน และยังมีน้ำตกอีก ๒ แห่ง คือน้ำตกแม่มอญและน้ำตกแม่ขุน
เส้นทางศึกษาธรรมชาติน้ำตกแจ้ซ้อน ระยะทางประมาณ ๓ กิโลเมตร ใช้เวลาเดินประมาณ ๑ ชั่วโมง ๓๐ นาที โดยเส้นทางจะผ่านจุดสื่อความหมาย ๒๔ จุด ผ่านสภาพป่าและพรรณไม้ที่น่าสนใจหลายชนิด รวมถึงอาจพบสัตว์หายากอย่างนกเขนเทาหางแดงและปลาปุงแห่งลำห้วยแม่มอญ เป็นเส้นทางที่เหมาะสำหรับเยาวชนผู้สนใจศึกษาพรรณไม้ต่างๆ เช่น ต้นก๋ง กวาวเครือ หรือ ยางปาย ศึกษาระบบนิเวศน์ เช่น วงจรชีวิตหนอนรถด่วน และสภาพภูมิศาสตร์โดยรอบลานน้ำพุร้อน เช่น อะไรทำให้เกิดบ่อน้ำพุร้อน ทำไมน้ำพุร้อนทำให้ไข่แดงสุกแต่ไข่ขาวเหลว หรือจั๊กจั่นน้ำแร่ เป็นอย่างไร (จั๊กจั่นน้ำแร่จะมีชุกในช่วงเดือนมีนาคม – พฤษภาคม) แอ่งอาบน้ำอุ่นนี้เกิดจากน้ำร้อนในบ่อน้ำพุร้อนมาบรรจบกับน้ำเย็นที่มาจากน้ำตกแจ้ซ้อน สำหรับอุทยานฯ ใช้ไฟฟ้าที่ผลิตเองจาก โรงไฟฟ้าพลังน้ำ ซึ่งจะอยู่ในเส้นทางนี้ด้วย สามารถผลิตกระแสไฟฟ้าได้ ๖๐ กิโลวัตต์ ผู้สนใจสามารถขับรถขึ้นไปดูได้ ระยะทางประมาณ ๕ กิโลเมตร แต่ต้องใช้รถขับเคลื่อน ๔ ล้อ เพราะสภาพทางค่อนข้างเละและชัน
เส้นทางศึกษาธรรมชาติน้ำตกแม่เปียก ระยะทางประมาณ ๓.๗ กิโลเมตร เป็นเส้นทางวงรอบเลียบริมห้วยแม่เปียก ผ่านจุดสื่อความหมาย ๑๙ จุด ใช้เวลาเดินประมาณ ๒ ชั่วโมง ๓๐ นาที ตลอดเส้นทางจะได้รับความรู้เกี่ยวกับระบบนิเวศน์ การนำทรัพยากรจากป่ามาใช้ประโยชน์ เช่น น้ำมันยาง สารพัดประโยชน์ที่นำมาใช้กับเครื่องยนต์จนถึงทำน้ำมันใส่แผล ไผ่ข้าวหลาม ที่มีเปลือกบางเผาง่าย เมี่ยง(ชา) ที่ใบอ่อนจะนำมานึ่งแล้วหมักทำเป็นเมี่ยงนิยมรับประทานเป็นของว่างใช้ต้อนรับแขกทางภาคเหนือของไทย ยอดอ่อนนำมาอบแห้งแล้วชงกับน้ำร้อนดื่มเป็นชา ซึ่งเมี่ยง(ชา)จะมีสารคาเฟอีนออกฤทธิ์เช่นเดียวกับกาแฟ แหย่ง ใบใช้ห่ออาหารแทนใบตอง หรือนำลำต้นไปตากให้แห้งแล้วสานเป็นเสื่อ หรือแม้แต่การสร้าง ฝายน้ำล้น ที่นำไปผลิตไฟฟ้าพลังน้ำเพื่อใช้ภายในอุทยานฯ ระหว่างเส้นทางถ้าโชคดีอาจพบ หมูป่า และเต่าปูลู ที่มีลักษณะไม่เหมือนเต่าทั่วไปและกำลังจะสูญพันธ์ เต่าปูลูมีหางยาวหัวและขาไม่สามารถหดในกระดองเหมือนเต่าทั่วไป มีความสามารถในการปีนป่ายและกินสัตว์จำพวกปูหรือปลา เป็นอาหาร
ในเส้นทางจะพบน้ำตกวังไฮ และน้ำตกแม่เปียกซึ่งน้ำตกแม่เปียกนั้นมี ๓ ชั้น และชั้นที่ ๓ จะมีความสวยงามที่สุดโดยมีความสูงประมาณ ๑๐๐ เมตร ด้านล่างบริเวณแอ่งรองรับน้ำจากน้ำตกจะมีกล้วยป่าขึ้นปกคลุมอยู่ทั่วไปทำให้มีความงามไปอีกมุมมองหนึ่ง
ห้องอาบน้ำแร่ มีอุณหภูมิน้ำแร่ประมาณ ๓๙-๔๒ องศาเซลเซียส ซึ่งสามารถใช้แช่อาบได้ ประโยชน์ของการอาบน้ำแร่คือ ช่วยบำบัดความเมื่อยล้าของร่างกาย ช่วยให้ระบบไหลเวียนของโลหิตดีขึ้น ช่วยรักษาโรคผิวหนังบางชนิดได้ และยังช่วยบรรเทาอาการของโรคเกี่ยวกับกระดูก แต่น้ำแร่จากที่นี่ไม่สามารถใช้ดื่มได้ เพราะมีแร่ธาตุบางชนิดสูงกว่ามาตรฐาน
สิ่งอำนวยความสะดวกในอุทยานฯ อุทยานแห่งชาติแจ้ซ้อนนอกจากจะได้รับรางวัลอุตสาหกรรมท่องเที่ยว (Tourism Awards) ปี ๒๕๔๓ ประเภทแหล่งท่องเที่ยวทางธรมชาติยอดเยี่ยมในด้านการออกแบบสิ่งอำนวยความสะดวกในอุทยานได้อย่างกลมกลืนกับธรรมชาติแล้ว สภาพแวดล้อมภายในอุทยานฯยังตกแต่งได้อย่างสวยงามไม่แพ้รีสอร์ทเอกชน เหมาะสำหรับผู้ที่จะไปเที่ยวแบบครอบครัว สามารถเที่ยวได้ตลอดปี ฤดูหนาวจะมีนักท่องเที่ยวมากที่สุด บ้านพักในอุทยานมี ๑๑ หลัง พักได้หลังละ ๖-๒๐ คนสะอาดและมีเครื่องอำนวยความสะดวกพร้อม มีสถานที่กางเต็นท์และสิ่งอำนวยความสะดวกต่าง ๆ บริการ เช่นไฟฟ้า เตาประกอบอาหารและห้องน้ำสะอาด
ศาลเจ้าพ่อประตูผา อยู่ห่างจากตัวจังหวัดลำปางตามเส้นทางสายลำปาง-งาว ประมาณ ๕๐ กิโลเมตร ระหว่างหลักกิโลเมตรที่ ๖๔๙-๖๕๐ ศาลตั้งอยู่ริมถนนใหญ่ด้านขวามือ เป็นศาลเล็กๆ ก่ออิฐถือปูน ภายในมีรูปปั้นเจ้าพ่อประตูผาและเครื่องบูชามากมาย บริเวณใกล้เคียงมีศาลพระภูมิเล็กๆ มากมายเรียงรายอยู่ ศาลเจ้าพ่อประตูผานี้เป็นสถานที่ศักดิ์สิทธิ์ ผู้ที่สัญจรไปมาบนเส้นทางนี้มักแวะนมัสการและจุดประทัดถวาย
เจ้าพ่อประตูผาเดิมชื่อ พญาข้อมือเหล็ก เป็นผู้อยู่ยงคงกระพัน เป็นทหารเอกของเจ้าผู้ครองนครลำปาง ครั้งหนึ่งได้ทำการต่อสู้กับพม่าที่ช่องประตูผาจนกระทั่งถูกรุมแทงตายในลักษณะถือดาบคู่ยืนพิงเชิงเขา ทหารพม่ากลัวจึงไม่กล้าบุกเข้าไปตีนครลำปาง ด้วยเหตุนี้เอง ชาวบ้านจึงเกิดศรัทธาและเคารพสักการะโดยตั้งศาลขึ้นบูชาเป็นที่นับถือของชาวลำปาง
วนอุทยานถ้ำผาไท อยู่ระหว่างอำเภอเมืองกับอำเภองาว ห่างจากตัวเมืองประมาณ 66 กิโลเมตร ตรงกิโลเมตรที่ 665-666 แยกเข้าทางลูกรังประมาณครึ่งกิโลเมตร รถยนต์เข้าถึงเชิงถ้ำ ภายในถ้ำมีหินงอกหินย้อยสลับซับซ้อนและมีถ้ำเล็กถ้ำน้อยมากมาย มีความสวยงามแตกต่างกันไป พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 9 เคยเสด็จประพาสเมื่อปี พ.ศ.2496 ดังปรากฏหลักฐานพระปรมาภิไธยย่อ ภปร. ที่หินย้อยภายในถ้ำ
บ้านจ้างหลวง (ช้างหลวง) ตั้งอยู่ที่ 33 หมู่ 9 บ้านข่อย ต.บ้านร้อง ริมถนนสายพะเยา-ลำปาง ก่อตั้งโดยครูคำอ้าย เดชดวงตา เป็นที่รวบรวมงานไม้แกะสลัก ซึ่งเป็นผลงานของผู้ก่อตั้ง สิ่งที่น่าสนใจอีกสิ่งหนึ่งคือ ลักษณะการสร้างเรือนเก็บงานไม้รูปช้าง ดูแปลกตา แทบทุกส่วนของอาคารจะเต็มไปด้วยศิลปะที่กลมกลืน
นอกจากนี้ บ้านจ้างหลวงยังเป็นโรงเรียนสำหรับผู้มีความตั้งใจจริงในการสร้างงานศิลปะ และเพื่อสร้างอาชีพให้คนในท้องถิ่น ผู้สนใจติดต่อ โทร.(054) 220380
อำเภอแม่เมาะ
เหมืองลิกไนต์ เป็นแหล่งถ่านหินซึ่งค้นพบเมื่อ พ.ศ. ๒๔๖๐ มีปริมาณถึง ๖๓๐ ล้านตัน และมีอายุประมาณ ๔๐ ล้านปี พื้นที่เหมืองทั้งหมดเป็นของกรมป่าไม้ มีประมาณ ๒๐,๐๐๐ ไร่ สามารถใช้ได้อีกประมาณ ๕๐ ปี บริเวณเหมืองมีโรงไฟฟ้าที่ใช้ถ่านหินชนิดนี้เป็นเชื้อเพลิงตั้งอยู่หลายโรง ถึงแม้นักท่องเที่ยวจะไม่ได้รับอนุญาตให้ลงไปบริเวณขุดเจาะถ่านหินเพราะมีอันตรายจากวัตถุระเบิดที่ใช้ทำเหมือง แต่ กฟผ. ได้จัดทำจุดชมวิวสำหรับนักท่องเที่ยวซึ่งเป็นสวนหย่อม ตกแต่งปลูกไม้ดอกไม้ประดับต่างๆ และสามารถมองเห็นการทำงานของรถขุดตักแร่ซึ่งอยู่ห่างออกไปเบื้องล่างได้เป็นมุมกว้าง ในบริเวณเหมืองมีบ้านพักรับรองของ กฟผ. สนามกอล์ฟ และสโมสร
เทศกาลงานประเพณี
งานขันโตกช้าง หรือ สะโตกช้าง จัดขึ้นทุกวันศุกร์-เสาร์แรกของเดือนกุมภาพันธ์ของทุกปี ณ ศูนย์อนุรักษ์ช้างไทย ภายในงานจะแบ่งออกเป็นสองส่วน คือ การแสดงของช้างและขันโตกช้าง การรับประทานข้าวแลงขันโตกของผู้ร่วมงาน
งานพิธีบวงสรวงเสาหลักเมืองและสืบชะตาเมือง จัดบริเวณหน้าศาลากลางจังหวัดในเดือนกุมภาพันธ์ นับเป็นประเพณีที่ชาวเมืองลำปางจัดต่อเนื่องทุกปี โดยมีการประกอบพิธีทางสงฆ์ พิธีทางพราหมณ์ และการฟ้อนผีมดผีเม็ง อันเป็นพิธีบูชาผีบรรพบุรุษเพื่อเป็นสิริมงคลแก่เมืองต่อไป
งานวันรถไฟรถม้าลำปาง จัดขึ้นที่สถานีรถไฟนครลำปาง ในช่วงต้นเดือนเมษายน เพื่อระลึกถึงรถไฟหลวงขบวนแรกที่เดินทางมายังสถานีรถไฟนครลำปาง เมื่อวันที่ ๑ เมษายน ๒๔๕๙ ในงานมีการแสดงนิทรรศการ กาดมั่ว ผู้ร่วมงานจะชักชวนกันแต่งกายแบบย้อนยุคไปประมาณ ๘๐ ปีที่แล้ว เมื่อรถม้าเริ่มเข้ามาในจังหวัดลำปาง และที่สำคัญในงานจะมีรถม้าบริการด้วย
งานแห่สลุงหลวงและสงกรานต์ ประเพณีสงกรานต์ของจังหวัดลำปาง จัดในช่วงวันที่ ๑๒-๑๔ เมษายน ของทุกปี ในวันที่ ๑๒ เมษายน จะมีการจัดขบวนตกแต่งสวยงามแห่สลุงหลวง (สลุง หมายถึง ขันน้ำ) ผู้ร่วมขบวนแต่งกายแบบล้านนาโบราณและแห่สลุงเงินใบใหญ่ไปรอบเมือง เพื่อรับน้ำขมิ้นส้มป่อยจากประชาชนไปสรงแด่พระแก้วดอนเต้า พระพุทธรูปศักดิ์สิทธิ์คู่บ้านคู่เมือง ซึ่งประดิษฐานอยู่ที่วัดพระธาตุลำปางหลวง หลังจากนั้นในช่วงวันที่ ๑๓-๑๔ เมษายน ก็จะเป็นการทำบุญที่วัด ก่อเจดีย์ทราย การรดน้ำดำหัวผู้ใหญ่ การเล่นสาดน้ำสงกรานต์ การออกร้านจำหน่ายสินค้า การแสดงมหรสพและการแสดงพื้นเมืองต่าง ๆ
งานวันสับปะรด จัดขึ้นในช่วงเดือนมิถุนายน มีการประกวดสับปะรดผลใหญ่ จำหน่ายและประกวดผลิตภัณฑ์สับปะรดแปรรูป รวมถึงประกวดธิดาสับปะรดประจำปี
งานเทศกาลกินปลา จัดในช่วงต้นเดือนมีนาคม มีการจัดนิทรรศการปลา ประกวดปลาสวยงาม ตู้ปลาสวยงาม พร้อมทั้งชิมอาหารที่ทำจากปลาหลากหลายชนิด
งานเดิน-วิ่งมินิฮาล์ฟมาราธอนแม่เมาะ จัดขึ้นในช่วงต้นเดือนสิงหาคมที่เหมืองลิกไนต์ อำเภอแม่เมาะ แหล่งถ่านหินที่สำคัญของประเทศและของจังหวัดลำปาง
งานประเพณีล่องสะเปาจาวเวียงละกอน จัดขึ้นช่วงเดือนพฤศจิกายนบริเวณวัดพระธาตุลำปางหลวง อำเภอเกาะคา มีการแห่บอกไฟ (ทางอีสานเรียกงานบุญบั้งไฟ) ประกวดตีกลองมองเซิงที่ชาวบ้านเรียกว่ากลองปู่จา ช่วงค่ำมีงานแสดงแสง-เสียงและกินขันโตก
งานหลวงเวียงละคอน จัดขึ้นในช่วงก่อนวันลอยกระทงของทุกปี บริเวณวัดพระแก้วดอนเต้า และวัดพระธาตุลำปางหลวง เป็นงานที่เน้นการแสดงออกถึงประวัติศาสตร์และขนบธรรมเนียมประเพณีของชาวลำปาง มีขบวนแห่ครัวทานตามประเพณีดั้งเดิม โดยขบวนนั้นจะมีการตกแต่ง ด้วยเครื่องใช้ เช่น เสื่อ ถ้วยชาม ช้อน เก้าอี้ ของใช้จำเป็น เป็นเครื่องไทยทานไปถวายวัด
งานเซรามิคแฟร์ จัดขึ้นทุกวันศุกร์แรกของเดือนธันวาคมของทุกปี เป็นเวลา ๑๐ วัน บริเวณงานอยู่ในเขตอำเภอเมืองลำปาง กิจกรรมจะประกอบด้วย ขบวนแห่ทางวัฒนธรรมในวันแรกของงาน การจัดนิทรรศการ การประกวดผลิตภัณฑ์เซรามิค และการจำหน่ายผลิตภัณฑ์เครื่องเคลือบดินเผา
งานวันดอกไม้บาน จัดที่สวนป่าทุ่งเกวียน อำเภอห้างฉัตร ในช่วงเดือนธันวาคม ชมขบวนแห่ช้างแบบล้านนา เทพีบุปผชาติ เลือกซื้อสินค้าท้องถิ่น การประกวดโฟล์คซองคำเมืองและกินอาหารแบบสะโตก
งานฤดูหนาวและงานกาชาด จัดในช่วงเดือนธันวาคม มีการออกร้านจำหน่ายสินค้าราคาประหยัดของส่วนราชการ หน่วยงานรัฐวิสาหกิจ และภาคเอกชน การประกวดนางสาวลำปาง รวมถึงการละเล่นและมหรสพที่น่าสนใจหลายประเภท
สินค้าพื้นเมืองและของที่ระลึก
ผ้าทอมือ ในบางหมู่บ้านยังมีการทอด้วยกี่พื้นเมือง โดยใช้ฝ้ายที่ปลูกขึ้นเองแล้วนำมาย้อมสีธรรมชาติ พื้นที่ปลูกฝ้ายพันธุ์ดีอยู่ที่อำเภอแจ้ห่ม บ้านทุ่งกว๋าว อำเภอเมืองปาน ซึ่งในพื้นที่ดังกล่าวนิยมทอเป็นผ้าลายยก ส่วนที่บ้านหลวง อำเภอแม่ทะนิยมทอเป็นลายเชิง นอกจากนี้ยังมีที่ร้านบ้านฝ้าย ถนนพหลโยธิน อำเภอเมือง ซึ่งมีโรงทอผ้าและจำหน่ายผลิตภัณฑ์ผ้าฝ้ายทอมือฝีมือประณีต
ไม้แกะสลัก ที่หมู่บ้านแกะสลัก บ้านหลุก ตำบลนาครัว ห่างจากอำเภอแม่ทะประมาณ ๒ กิโลเมตร
ไม้ส่วนใหญ่ที่ใช้เป็นไม้ฉำฉา จามจุรี แกะสลักเป็นรูปสัตว์ต่างๆ เช่น ช้าง ม้า สิงโต กวาง และทำเป็นเครื่องใช้ทั้งขนาดเล็ก และขนาดใหญ่ เป็นอุตสาหกรรมครัวเรือนที่ได้รับการถ่ายทอดสืบต่อกันมา
เซรามิค เนื่องจากลำปางเป็นแหล่งดินขาวคุณภาพดีและมีมากที่สุดในประเทศ เมื่อนำไปเผาไฟจะได้ดินขาวที่มีความทนทานมาก จึงมีโรงงานอุตสาหกรรมผลิตเครื่องเคลือบดินเผาจำนวนมากอยู่สองฝั่งถนนเส้นทางเข้าตัวเมือง ผู้สนใจสามารถเข้าชมกรรมวิธีการผลิตและเลือกซื้อสินค้าได้ที่โรงงาน
กระดาษสา เป็นอุตสาหกรรมพื้นบ้านที่มีชื่อเสียงของบ้านน้ำโท้ง จนมีชื่อเรียกว่ากระดาษน้ำโท้ง และยังมีการผลิตที่บ้านบ่อแฮ้ว อำเภอห้างฉัตรเช่นกัน กระดาษสานี้ทำมาจากกระดาษปอสาซึ่งเป็นไม้เนื้ออ่อน เนื้อเยื่อเหนียว สามารถประดิษฐ์เป็นของใช้และของที่ระลึกสวยงามหลายรูปแบบ เช่น ร่ม โคมไฟ ไส้เทียน ดอกไม้แห้ง กรอบรูป กระเป๋า และของชำร่วยอื่นๆ ตามสั่ง
รถม้าย่อขนาด เป็นของฝากที่ผู้รับจะต้องประทับใจในงานศิลปที่ถูกประดิษฐ์ขึ้นมาจากความประณีตละเอียดอ่อนของผู้ที่มีความผูกพันและเข้าใจองค์ประกอบทุกส่วนของรถม้าเพราะสร้างให้ขยับเขยื้อนได้ มีการตกแต่งรถม้าและเครื่องแต่งกายของสารถี ได้สวยงามเหมือนรถม้าจริง
ของที่ระลึกมีจำหน่ายมากบริเวณห้าแยกหอนาฬิกา หน้าโรงเรียนเทศบาล ๔ ถนนรอบเวียงและกาดม่วนใจ๋ตรงสี่แยกทางไปจังหวัดเชียงใหม่ ตามร้านต่างๆ มีชามตราไก่อันเป็นสัญลักษณ์ของเมืองลำปาง รถม้าย่อขนาด เครื่องปั้นดินเผา เครื่องเซรามิคหลากรูปแบบ ส่วนร้านขายเสื้อผ้าพื้นเมืองส่วนใหญ่อยู่บนถนนทิพย์ช้างและถนนบุญวาทย์ ของกิน เช่น แหนมเขลางค์ ถนนทิพย์ช้าง แหนมสมศรี ถนนป่าไม้ แคบหมู น้ำพริกหนุ่ม ไส้อั่ว หมูยอ ข้าวแต๋น หาซื้อได้ที่ตลาดเช้ารัษฎาหรือตลาดอัศวินซึ่งเป็นตลาดตอนเย็น บนถนนท่าคราวน้อย
ชมเมืองบนรถม้า
ในสมัยหนึ่งรถม้ามีบทบาทอย่างมากในนครลำปาง เรียกกันว่ารถม้าแท็กซี่ คอยรับผู้โดยสารจากสถานีรถไฟเข้าสู่ตัวเมืองนครลำปาง ทั้งไปรับพัสดุภัณฑ์จากสถานีรถไฟมาส่งที่ทำการไปรษณีย์ เป็นรถรับส่งนักเรียน ขนของให้พ่อค้าแม่ค้าเรื่อยไปจนถึงพาคนเจ็บไปโรงพยาบาล ทุกวันนี้ยังมีรถม้าเหลืออยู่เพื่อบริการนักท่องเที่ยว
ร้านอาหาร
อำเภอเมือง
โกเกียวไก่ย่าง ถ.ท่าคร่าวน้อย โทร. 218-026
แกงร้อน ถ.พระเจ้าทันใจ โทร. 218-639
บ้านคำหวาน 96 ถ.สวนดอก โทร. 222-399 (อาหารพื้นเมือง)
บ้านฝ้าย 206/2 หมู่ 2 ถ.พหลโยธิน ต.พิชัย โทร. 224-602
บ้านริมน้ำ 328 ถ.ทิพย์ช้าง โทร. 221-861(อาหารพื้นเมือง ไทย ฝรั่ง)
พรนารายณ์ ถ.รอบเวียง หลังเรือนจำ โทร. 221-110 (ข้าวหน้าเป็ด, หมูแดง,
ปอเปี๊ยะสด,สุกี้)
ริเวอร์ไซด์ ถ.ทิพย์ช้าง โทร. 221-861 (อาหารพื้นเมือง ไทย ฝรั่ง)
เรือนแพ 270 ซ.เรือนแพ หลังสถานีโทรทัศน์ช่อง 8 ถ.พหลโยธิน (ถ.ซุปเปอร์ไฮเวย์ สายลำปาง-เชียงราย ต.หัวเวียง โทร. 226-979 (อาหารตามสั่ง)
โอชาวัฒนา 136/23-38 ถ.พหลโยธิน โทร. 221-153 ,218-093(อาหารจีน)
เฮือนชมวัง ถ.ตลาดเก่า โทร. 222845 (อาหารพื้นเมือง)
หมายเลขโทรศัพท์สำคัญ รหัสทางไกล ( 054 )
ประชาสัมพันธ์จังหวัด 228-334
สำนักงานจังหวัดลำปาง 218-800
ทศบาลนครลำปาง 219-211-7 , 217-035
ตำรวจท่องเที่ยว 1155
ตำรวจทางหลวง 1193
สถานีตำรวจภูธร อ.เมืองลำปาง 217-017
โรงพยาบาลเขลางค์นคร 225-100-3
โรงพยาบาลเทศบาลเมืองลำปาง 223-625-31
ไปรษณีย์ลำปาง 224-069
ศูนย์การท่องเที่ยวจังหวัดลำปาง 218-823 , 226-810
สมาคมท่องเที่ยวจังหวัดลำปาง 224-845
ข้อมูลอาจมีการเปลี่ยนแปลง กรุณาติดต่อสอบถามรายละเอียดก่อนล่วงหน้า
ใช้บริการบริษัทนำเที่ยวที่มีใบอนุญาต
ท่านจะได้รับการคุ้มครองตามกฎหมาย
|
**************************************************************************************
ทัวร์แพ็คเก็จภาคเหนือ ( Package Tours Northern )
เชียงใหม่-เชียงราย-ลำพูน-ลำปาง-ปาย-แม่ฮ่องสอน
มหัศจรรย์ ปาย-แม่ฮ่องสอน 3 วัน 2 คืน
ทัวร์อิ่มบุญ 3 วัน 2 คืน
สุขกาย สบายใจ เชียงใหม่-เชียงราย 3 วัน 2 คืน
ทัวร์เชียงใหม่สุขสันต์ 3 วัน 2 คืน
ทัวร์หฤหรรษ์เชียงใหม่ – เชียงราย 3 วัน 2 คืน
ทัวร์ครบรส เชียงใหม่ –เชียงราย 4 วัน 3 คืน
ทัวร์ช้าง - ยอดดอยเชียงใหม่ 3 วัน 2 คืน
ทัวร์หรรษา เชียงใหม่-เชียงราย 3 วัน 2 คืน
Executive - VIP Tours
Executive - VIP Tour Packages
ทัวร์ 1 วัน เช้า-เย็น เขียงใหม่-เชียงราย
เชียงใหม่ซาฟารีทัวร์ 1 วัน
มหัศจรรย์ถ้ำเชียงดาว ชนสามเผ่าคอยาว
สามเหลี่ยมทองคำเชียงราย
ดอยสุเทพเป็นศรี ประเพณีเป็นสง่า บุผผาชาติล้วนงามตา งามล้ำค่านครพิงค์
สูงสุดในสยาม ดอยอินทนนท์ 1วัน
เดินป่า ขี่ช้างล่องแพ 1 วัน
ทัวร์ธรรมชาติศึกษา เดินป่า ขี่ช้าง ล่องแพ
ทัวร์ เดินป่า ขี่ช้าง ล่องแพ 1 วัน
ทัวร์ เดินป่า ขี่ช้าง ล่องแพ 2 วัน 1 คืน
ทัวร์ เดินป่า ขี่ช้างล่องแพ 3 วัน 2 คืน
ข้อมูลท่องเที่ยวภาคเหนือ
ข้อมูลท่องเที่ยวเชียงใหม่
ข้อมูลท่องเที่ยวเชียงราย
ข้อมูลท่องเที่ยวแม่ฮ่องสอน
ข้อมูลท่องเที่ยวลำปาง
ข้อมูลท่องเที่ยวลำพูน
ข้อมูลท่องเที่ยวน่าน
ข้อมูลท่องเที่ยวแพร่
ข้อมูลท่องเที่ยวพะเยา
"ลิกไนต์" ได้มีการค้นพบเมื่อปี พ.ศ.2460 มีปริมาณถึง 630 ล้านตัน มีอายุประมาณ 40 ล้านปี บริเวณเหมืองมีโรงไฟฟ้าลิกไนต์ตั้งอยู่หลายโรง มีจุดชมวิวสำหรับนักท่องเที่ยวเพื่อชมความงดงามของภูมิประเทศ การไฟฟ้าฝ่ายผลิตได้ตกแต่งปลูกไม้ดอกไม้ประดับต่าง ๆ สีสันสวยงามร่มรื่น และจุดนี้ยังสามารถมองเห็นการทำงานของรถขุดตักแร่อีกด้วย
แหล่งท่องเที่ยวในเขตอำเภอวังเหนือ
น้ำตกวังแก้วตั้งอยู่ในเขตอุทยานแห่งชาติดอยหลวง ที่บ้านฮ่าง ต.ทุ่งฮั้ว อ.วังเหนือ ห่างจากตัวเมือง 130 กิโลเมตร ตามทางหลวงสายลำปาง-แจ้ห่ม-วังเหนือ และอยู่เลยอำเภอวังเหนือไปอีก 26 กิโลเมตร รถทุกชนิดสามารถเข้าถึงตัวน้ำตกได้ บริเวณน้ำตกเป็นที่ตั้งของที่ทำการอุทยานแห่งชาติดอยหลวง ซึ่งให้บริการด้านข้อมูลต่าง ๆ แก่นักท่องเที่ยว น้ำตกวังแก้วเป็นน้ำตกที่สวยงามที่สุดของจังหวัดลำปาง มีชั้นน้ำตกประมาณ 110 ชั้น แต่เป็นชั้นใหญ่ 7 - 8 ชั้น เมื่อขึ้นไปถึงชั้นบนสุดของน้ำตกจะพบหมู่บ้านชาวเขาเผ่าเย้าที่บ้านป่าคาหลวง และบ้านส้าน แต่ทางขึ้นค่อนข้างชัน
อุทยานแห่งชาติดอยหลวง ได้รับการประกาศให้เป็นอุทยานแห่งชาติ เมื่อวันที่ 16 เมษายน พ.ศ.2533 ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของจังหวัดพะเยา เชียงราย และลำปาง รวมเนื้อที่ประมาณ 1,170 ตารางกิโลเมตร สภาพภูมิประเทศเป็นเขาสูง ทอดตัวแนวเหนือ-ใต้ มีดอยหลวงเป็นยอดเขาที่สูงที่สุด ประกอบด้วยป่าเบญจพรรณ ป่าดิบชื้นและป่าเต็งรังปะปนกัน มีสัตว์ป่าและนกหลายชนิด ที่ทำการอุทยานฯ ตั้งอยู่บริเวณน้ำตกปูแกง อ.พาน จ.พะเยา
แหล่งท่องเที่ยวในเขตอำเภอแจ้ห่ม
วัดอักโขชัยคีรี ตั้งอยู่บนเนินเขาริมถนนสายลำปาง-แจ้ห่ม บริเวณ กม.ที่ 50-51 ด้านซ้ายมือมีทางขึ้นสองทาง คือทางเดินขึ้นบันไดทางด้านหน้า หรือจะเอารถขึ้นไปทางหลังก็ได้ บริเวณวัดมีโบสถ์และเจดีย์ทรงลานนาอยู่ใกล้เคียงกัน เมื่อเข้าไปในโบสถ์และปิดประตูหน้าต่างทุกบาน ยกเว้นบานด้านขวามือซึ่งมีโต๊ะสีขาววางอยู่ บานนี้เราค่อย ๆ ปิดเป็นบานสุดท้าย เราจะเห็นเงาสะท้อนพระเจดีย์อยู่บนพื้นโต๊ะ เงาพระเจดีย์จะปรากฏอยู่ตลอดทั้งวันตราบเท่าที่ยังมีแสงสว่าง นอกจากนี้ ภายในโบสถ์ยังประดิษฐานพระพุทธรูปยืนองค์ใหญ่ เรียกว่า พระศากยมุนีคีรีอักโข ซึ่งมีความสูง 5 วา 2 ศอก
***************************************************************************************
วัดพระธาตุจอมปิง ตั้งอยู่ที่ หมู่ 5 บ้านจอมปิง ต.นาแก้ว อ.เกาะคา การเดินทางนั้นใช้เส้นทางเดียวกับวัดพระธาตุลำปางหลวง แต่แยกซ้ายตรงที่ว่าการอำเภอไปอีก 14 กิโลเมตร วัดนี้มีความมหัศจรรย์ของการเกิดเงาสะท้อนเป็นภาพสีธรรมชาติขององค์พระธาตุ ผ่านรูเล็กบนหน้าต่างมาปรากฏบนพื้นภายในพระอุโบสถ ตลอดเวลาที่มีแสงสว่างทั้งกลางวันกลางคืน และทางวัดยังจัดสถานที่แสดงโบราณวัตถุต่าง ๆ ที่ขุดพบในบริเวณนี้อีกด้วย
@konthaitour , bassktt 
.png)
